Archidiecezja w Poznaniu była pierwszą utworzoną na polskich ziemiach strukturą kościelną. Biskupstwo w Poznaniu ustanowiono już w dwa lata po Chrzcie Polski - w 968 r. Mieszko I wybudował tu również pierwszą katedrę. Nowo powstała diecezja nie podlegała żadnej metropolii, zależała bezpośrednio od Stolicy Apostolskiej. Pierwszym polskim biskupem był Jordan, mianowany przez papieża Jana XIII. Diecezja poznańska w 1000 roku nie została poddana nowo utworzonej, pierwszej w Polsce metropolii gnieźnieńskiej, weszła w jej granice dopiero około 1075 roku.

Bulla De salutate animarum papieża Piusa VII z 1821 roku, nadając nową organizację Kościołowi katolickiemu w państwie pruskim, połączyła diecezję poznańską z archidiecezją gnieźnieńską unią personalną na zasadzie równorzędności. Diecezja poznańska podniesiona została do rangi archidiecezji. Poznań stał się siedzibą metropolii. Prawa metropolitalne Poznania potwierdziła Stolica Apostolska 28 listopada 1972 roku. W dniu 25 marca 1992 roku św. Jan Paweł II wydał bullę Totus Tuus Poloniae Populus, mocą której dziewięć południowych dekanatów archidiecezji poznańskiej zostało włączonych do utworzonej w tym dniu diecezji kaliskiej, stanowiącej diecezję sufraganalną metropolii poznańskiej. Natomiast na mocy bulli Stolicy Apostolskiej z 25 marca 2004 roku dwadzieścia sześć parafii archidiecezji poznańskiej zostało włączonych do archidiecezji gnieźnieńskiej. Obecnie archidiecezję poznańską, w jej aktualnych granicach, tworzy 404 parafii w 42 dekanatach. Archidiecezja ma powierzchnię ok. 10 tys. km kw. i jest zamieszkana przez ok. 1,5 mln osób. Pracuje w niej ponad 800 księży diecezjalnych i blisko 300 zakonnych.

28 marca 2002 r. św. Jan Paweł II mianował arcybiskupem poznańskim Stanisława Gądeckiego, wcześniej biskupa pomocniczego archidiecezji gnieźnieńskiej. Pomagają mu bp Damian Bryl, bp Zdzisław Fortuniak, bp Grzegorz Balcerek oraz arcybiskup-senior Juliusz Paetz. Patronami archidiecezji są św. Stanisław, biskup i męczennik, bł. Bogumił, biskup, oraz św. Urszula Ledóchowska.

Kościół poznański dwukrotnie gościł papieża św. Jana Pawła II: w 1983 roku i w 1997 roku. W 1983 r. podczas Mszy św., w czasie której dokonał beatyfikacji matki Urszuli Ledóchowskiej, papież powiedział:

Wielka jest moja radość, że mogę dzisiaj przybyć do grodu Przemysława, pielgrzymując do Polski na ojczysty jubileusz Pani Jasnogórskiej. Wielka jest moja radość, że mogę tutaj przybyć i wspólnie z wami, drodzy bracia i siostry, dziedzice milenijnej przeszłości narodu i Kościoła, powtórzyć Piotrowe wyznanie. (...) Cieszę się, że mogę stanąć na tym miejscu, w pośrodku najstarszej z ziem piastowskich, gdzie przed tysiącem z górą lat zaczęły się dzieje narodu, państwa i Kościoła. (...) Poznań! Poznań współczesny - miasto wielkiej tradycji. Miasto, które wyznacza w życiu narodu szczególny styl budowania wspólnego dobra. Miasto wielkich zakładów przemysłowych. Miasto współczesnej kultury uniwersyteckiej. Miasto, w którym tak szczególnie dojrzewała katolicka myśl społeczna oraz ogólnonarodowa struktura katolickich organizacji. Miasto wielu publikacji i wydawnictw. Pragnę, odwiedzając Poznań na szlaku tegorocznej pielgrzymki, zobaczyć go jeszcze raz w wymiarach milenium, ale też w wymiarach jasnogórskiego jubileuszu. I dlatego całym sercem zbliżam się ku temu miejscu, na którym księżna Dobrawa, żona Mieszka i matka chrzestna polskiego narodu, wzniosła na Ostrowie Tumskim kaplicę zamkową pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Najpierwotniejszy ślad tego wielkiego dziedzictwa, jakie podejmujemy w tegorocznym ojczystym jubileuszu. Tego dziedzictwa, które pragniemy przenieść w następne stulecia.