Warto zaplanować swój post ścisły. Zaplanować konkretnie – co i kiedy zamierzam zjeść. Tłumaczymy, o co konkretnie chodzi z tym: „trzy posiłki, w tym jeden do syta” oraz to, dlaczego post musi „zaboleć”.
W Wielki Piątek wszyscy wierni między osiemnastym a sześćdziesiątym rokiem życia są zobowiązani do zachowania postu ścisłego. Przypominamy, o co w nim chodzi i podpowiadamy, jak sensownie go przeżyć.

Jak pościć i post przeżyć?

Post ścisły oznacza, że tego dnia spożywamy tylko trzy posiłki, bez podjadania w międzyczasie. Z tych trzech posiłków tylko jeden może być „do syta”, czyli do najedzenia się.
Pozostałe dwa powinny być „niedojedzone”, czyli dostarczające niezbędnej nam energii, ale niedające poczucia sytości. Między posiłkami można przyjmować napoje, nie tylko wodę.

Często to inni najlepiej wiedzą, w jakim obszarze powinienem się nawrócić.
Choć Wielki Post w pełni i wielu z nas zdążyło już przeżyć kilka rozczarowań związanych z postanowieniami wielkopostnymi, to chciałbym Cię jednak dziś zachęcić do nowego spojrzenia na tę praktykę. Takiego, które ożywi Twój czas nawrócenia i będzie wyzwaniem szytym na miarę!

Święty Paweł, pisząc do pierwszych gmin chrześcijańskich, szczególną uwagę przykładał do miłowania braci i jedności we wspólnocie chrześcijan. Bracia spotykali się w swoich domach, żeby celebrować liturgię Słowa. Łamanie Chleba odbywało się również wśród ludzi, którzy dobrze znali siebie i swoje słabości. Każdy wiedział, jakie kto ma grzechy. Budowało to atmosferę szczerości i wymagało miłowania drugiego człowieka takim, jakim jest.

Dziś także każdy z nas żyje w pewnej wspólnocie – w domu, w rodzinie, w Kościele, w pracy czy w szkole. I wszędzie otaczają nas ludzie, którzy nas znają. Dlatego druga osoba może być dla mnie jak zwierciadło, w którym widzę moje niedoskonałości. Może być też bardzo pomocna w moim nawróceniu.

Wydaje się dziwne, że w najświętszym okresie roku zasłaniamy krucyfiks. Czy nie powinniśmy patrzeć właśnie na bolesną scenę z Kalwarii, gdy słuchamy Pasji w Niedzielę Palmową?
Choć zasłanianie posągów i wizerunków w ostatnich tygodniach Wielkiego Postu może wydawać się sprzeczne z intuicją, Kościół zaleca tę praktykę, by pobudzić nasze zmysły i budować w nas tęsknotę za Niedzielą Wielkanocną. Jest to tradycja, która powinna być przestrzegana nie tylko w naszej parafii, ale może być także z powodzeniem stosowana przez „Kościół domowy”.

Pomocą posłużą nam rubryki Mszału Rzymskiego. Znajdujemy tam instrukcję mówiącą, że można przestrzegać praktyki zasłaniania krzyży i obrazów w całym kościele od piątej niedzieli Wielkiego Postu. Krzyże zasłania się do końca obchodów Męki Pańskiej w Wielki Piątek, podczas gdy wizerunki pozostają zakryte do początku Wigilii Paschalnej.

Regularne powstrzymywanie się od jedzenia wiąże się z wieloma wymiernymi korzyściami i nie ma niczego wspólnego z głodzeniem się.
Post kojarzy się większości osób z czymś negatywnym, wynikającym z braku funduszy na sfinansowanie sobie posiłku, czyli wręcz z biedą. Niektórym trudno wyobrazić sobie niejedzenie przez nawet jedną dobę, jeśli nie ma takiej konieczności. Jemy kilka razy dziennie, także z nudów czy dla przyjemności. Konsumpcjonizm widoczny jest na każdym kroku.

Nic dziwnego, że obecnie zdecydowana większość społeczeństwa źle się czuje i na coś choruje. Nie dość, że jemy dużo i często, to jeszcze zapominamy o czymś tak istotnym jak post. Praktykowany był on już przez starożytnych jako forma oczyszczenia organizmu i sposób na poprawę zdrowia. Regularne powstrzymywanie się od jedzenia wiąże się z wieloma wymiernymi korzyściami i nie ma niczego wspólnego z głodzeniem się. Poszczenie bardzo propagowała św. Hildegarda, która opracowała wiele planów żywieniowych do wyboru.

Trochę historii

Od samego początku w centrum przeżywania przez chrześcijan swojej wiary była Wielkanoc (Pascha) i jej „cotygodniowa miniatura”, czyli niedziela. Zgromadzenie wierzących w pierwszy dzień tygodnia stanowiło wręcz znak rozpoznawczy chrześcijan. O uczestnictwo w niedzielnej Eucharystii troszczono się nawet w okresach okrutnych prześladowań, gdy obecność na liturgicznym zgromadzeniu groziła śmiercią.

Najstarsze wzmianki o przedwielkanocnym poście pochodzą z III w. W IV w. pewna bystra i wścibska pątniczka Egeria, odwiedzająca Ziemię Świętą, wspomina w swoich pamiętnikach o czterdziestodniowym okresie pokuty. Dzięki jej pamiętnikom i dociekliwości mamy dziś kapitalne relacje z wielkopostnych i paschalnych liturgii z Jerozolimy tamtego czasu. Liczba postnych dni nie zmieniła się właściwie aż do dziś.

Wyobraź sobie Was dwoje, jak klęczycie trzy godziny po całym dniu ścisłego postu i rozdaniu ubogim wszystkich pieniędzy. Widzisz to? Od razu jesteście szczęśliwsi, prawda?
Często było tak, że Wielki Post uciekał mi między palcami. Bo praca, bo studia. Nagle budziłam się z życia pędem i byłam już Wielkim Tygodniu. Nie chcę tak. Męczy mnie też postanowienie jedno na czterdzieści dni. Udawało mi się nawet wytrwać do końca z takimi postanowieniami, ale czy zbliżało mnie ono do Boga? Nie wiem. To jest Jemu wiadome.

Dziś na postanowienia wolę patrzeć jak na przeżywanie relacji – do Pana Boga i do ludzi. A jak już o ludziach wspominamy, to w tym tekście wyszczególnimy sobie: MĘŻA I ŻONĘ.

Jesteście pewni, że 40 dni? Uwaga: to nie takie oczywiste, jak mogłoby się wydawać! Jak jest naprawdę?
Ile trwa Wielki Post? Jak oficjalna łacińska nazwa wskazuje (Quadragesima – Czterdziestnica) – powinien trwać czterdzieści dni. Jednak gdy zaczynamy te dni liczyć, pojawiają się nieścisłości i kontrowersje.

Zmiany II Soboru Watykańskiego

Czterdziestodniowy post poprzedzający Wielkanoc nawiązuje do czasu pokuty, jaki w starożytnym Kościele odbywali katechumeni. Czterdzieści stanowi też ważną, biblijną, symboliczną liczbę. Wreszcie tyle właśnie dni pościł sam Pan Jezus na pustyni (Mk 1, 13).
Przed zmianami liturgicznymi po II Soborze Watykańskim Wielki Post kończył się Wigilią Paschalną. Zaczynał się w Środę Popielcową, jednak nie poszczono w niedziele.