banner1

Reklama Top

Reklama Content Top

Odsłony: 4880

POCZET PAPIEŻY XV - XVII WIEK

 

203. Bonifacy IX (Pietro Tomacelli) r.1389-1404

203Pietro Tomacelli urodził się około 1350 r. w Neapolu, w rodzinie arystokratycznej. Papież Urban VI w 1381 r. mianował go kardynałem-diakonem S. Giorgio, a następnie w 1385 r. kardynałem-prezbiterem S. Anastasia. Po śmierci Urbana VI, zebrane w Rzymie kolegium kardynałów wybrano na Stolicę Apostolską Pietro Tomacellego, który został konsekrowany i intronizowany przyjął imię Bonifacy IX. Bonifacy IX zaraz po wyborze ekskomunikowany przez Klemensa VII z Awinionu odwzajemnił się również ekskomuniką Klemensa VII. Śmierć Klemensa VII stworzyła możliwość zakończenia schizmy, ale kardynałowie przebywający w Awinionie wybrali następcę Klemensa VII Benedykta XIII. Bonifacy IX siłą przywrócił swoją władzę w Państwie Kościelnym. Zamieszki w Rzymie 1392 r. zmusiły papieża do przeniesienia się do Perugii następnie do Asyżu. Papież Bonifacy IX w 1398 r. wykorzystał fakt spisku przeciwko niemu popierany przez lud rzymski, obalił niezależną republikę i mianował własnych senatorów, obsadzając swoim wojskiem strategiczne miejsca, co pozwoliło Bonifacemu IX na pełne panowanie w Rzymie. Bonifacy IX zwiększył podatki kościelne tak bardzo, że powiedzenie „annaty bonifacjańskie” stały się przysłowiem. Bonifacy IX w czasie swego pontyfikatu podjął się rekonstrukcji zarówno Zamku św. Anioła, jak i przejścia łączącego zamek z Watykanem. Zbudował punkty obronne na wybrzeżu morza Tyrreńskiego i przeprowadził reorganizację floty. Przyczynił się do rozwoju uniwersytetów w Heidelbergu, Kolonii i Erfurcie. Bonifacy IX w 1389 r. nakazał obchodzić w całym Kościele święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Bonifacy IX wydał bulle protekcyjne w 1391 r. i 1398 r. dla arcybiskupa gnieźnieńskiego i biskupstwa wileńskiego. Zakazał zakonowi krzyżackiemu dokonywania ataków na Litwę. Utworzył w 1397 r. wydział teologiczny na Akademii Krakowskiej. Zabiegał o udział Polski w zaplanowanej krucjacie. Bonifacy IX zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

204. Innocenty VII (Cosimo Gentile de Migliorati) r.1404-1406

204Cosimo Migliorati urodził się około 1336 r. w Sulmonie w Abruzzach. Był profesorem prawa w Perugii i Padwie. Urban VI zatrudnił go w kurii papieskiej jako kolektora od podatków i dziesięcin i wysłał do Anglii. W 1387 r. został arcybiskupem Rawenny. Papież Bonifacy IX mianował go arcybiskupem Bolonii i kardynałem-prezbiterem kościoła S. Croce in Gerusalemme w 1389 r., a następnie wysłał jako swego legata do Toskanii i Lombardii. Po śmierci papieża Bonifacego IX zebrało się w Rzymie konklawe. Kardynałowie w przypadku wyboru na papieża, zobowiązali się do działań mających zakończyć schizmę – uwzględniając abdykację. Gdy wybrano na Stolicę Apostolską Cosimo Gentile de, Migliorati, przyjął imię Innocenty VII i został intronizowany. Odrzucił propozycję Benedykta XIII osobistej rozmowy. Zwołał na 1 listopada 1405 r. sobór do Rzymu dla rozstrzygnięcia legalności i pontyfikatów i zakończenia schizmy, który jednak się nie odbył. W Rzymie doszło do buntu przeciwko Innocentemu VII, gdyż jego bratanek Lodovico Migliorati kazał zamordować kilku zasłużonych obywateli Rzymu dla podniesienia prestiżu papieża i stłumienia buntu. Papież wraz z kardynałami uciekł z miasta do Viterbo, ale powrócił w 1406 r. do Wiecznego miasta i zapowiedział utworzenie na uniwersytecie rzymskim wydziałów: medycyny, filozofii, logiki i retoryki, oraz katedrę greki. Innocenty VII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

205. Grzegorz XII (Angelo Correr) r.1406-1415

205Angelo Correr urodził się około 1325 r. w Wenecji, w rodzinie szlacheckiej; był potomkiem patrycjusza weneckiego. W 1380 r. został biskupem Castello, a w 1390 r. łacińskim patriarchą Konstantynopola. Był sekretarzem papieża Innocentego VII, potem legatem w Ankonie, a następnie kardynałem-prezbiterem kościoła S. Marco w 1405 r. Po śmierci Innocentego VII, każdy z 14 kardynałów biorących udział w rzymskim konklawe obiecał, że jeśli zostanie wybrany na papieża, uczyni wszystko, by zakończyć trwającą schizmę. Wybrano na papieża Angelo Correra, który przyjął imię Grzegorz XII i został intronizowany. Zgodnie z obietnicą zawiadomił wszystkich władców chrześcijańskich o pragnieniu zakończenia schizmy. Kardynałowie obu papieży zwołali sobór w Pizie 25 marca 1409 r. Na piętnastej sesji 5 czerwca 1409 r. Grzegorz XII i Benedykt XIII zostali złożeni z urzędów, a Stolicę Apostolską uznano za wakującą. 26 czerwca 1409 r. kardynałowie wybrali na papieża Petrosa Philargisa, który przyjął imię Aleksander V. Podjęli także decyzje o odbyciu następnego soboru w 1412 r. i nakazali zwołanie synodów prowincjonalnych i diecezjalnych w celu przygotowania reform. Grzegorz XII i Benedykt XIII, nie uznali soboru w Pizie. Grzegorz XII zwołał swój sobór w Cividale del Friuli koło Akwilei 6 czerwca 1409 r. na którym ekskomunikował Benedykta XIII i Aleksandra V. Po nagłej śmierci Aleksandra V (3 maja 1410 r.), wybrano na jego miejsce Jana XXIII, który zwołał do Konstancji XVI Sobór Powszechny. Stanęły przed soborem trzy zadania: przywrócenie jedności w Kościele zachodnim, przeprowadzenie reform w celu wewnętrznej odnowy Kościoła i sprawa potępienia błędnych poglądów Anglika Johna Wycliffe,a i Czecha Jana Hausa. Grzegorz XII i Benedykt XIII wysłali na sobór swoich legatów, natomiast osobiście uczestniczył w nim Jan XXIII, który 5 listopada 1414 r. otworzył sobór. Wydano dekret stwierdzający, że zebrany Sobór Powszechny reprezentuje cały Kościół i posiada władzę bezpośrednio od boga; każdy, również papież, winien mu jest posłuszeństwo w sprawach wiary, jedności Kościoła i reformy. Grzegorz XII potwierdził wolę abdykacji. 4 lipca 1415 r. kardynał Giovanni Dominici odczytał bullę Grzegorza XII otwierającą Sobór Powszechny, a Carlo Malatesta z Rimini ogłosił jego rezygnację z godności papieża. Obydwa kolegia kardynałów połączyły się i zatwierdzono wszystkie akty pontyfikatu Grzegorza XII, a jego samego mianowano kardynałem-biskupem Porto i dożywotnio legatem w Marchii Ankony. Grzegorz XII oświadczył, że nie będzie się ubiegał o tiarę, a sobór wyznaczył mu pierwsze miejsce po papieżu. Gdy przyjęto jego rezygnację, Grzegorz XII zdjął szaty pontyfikalne. Grzegorz XII – Angelo Correr zmarł 18 października 1417 r. w Recanati koło Ankony.

 

206. Marcin V (Oddone Colonna) r.1417-1431

206Oddone Colonna urodził się w 1368 r. w Genazzano, w arystokratycznej rodzinie. Za pontyfikatu Urbana VII został protonotariuszem. Innocenty VII mianował go kardynałem-diakonem kościoła S. Giorgio in Velabro. Po deportowaniu przez sobór Jana XXIII, abdykacji Grzegorza XII i depozycji Benedykta XIII zaistniała możliwość do zakończenia schizmy w Kościele. Oddone Colonna został wybrany na papieża po trwającym trzy dni konklawe w Konstancji, w którym uczestniczył między innymi arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba, biorący udział w obradach soboru. Ponieważ Oddone Colonna został wybrany w dzień św. Marcina, przyjął imię Marcin V, przedtem elekta wyświęcono na diakona, kapłana i biskupa, następnie został intronizowany w Konstancji. Marcin V - Oddone był jedynym papieżem wywodzącym się z rodu Colonnów. Papież Marcin V zamknął obrady XVI Soboru Powszechnego 22 kwietnia 1418 r., nie chcąc wprowadzić reformy w Kościele ani uznać wyższości soboru nad papieżem. Papież opuścił Konstancję i przebywał w Mantui i we Florencji, zanim dotarł do Rzymu 28 września 1420 r. gdzie pałace i kościoły były zrujnowane. Marcin V zabiegał o przywrócenie papiestwu znaczenia. Na początku pontyfikatu musiał zrekonstruować kurię, w której zatrudnił urzędników rzymskich i awiniońskich. Szczególną uwagę poświęcił kwestii husytyzmu. Występował zdecydowanie przeciwko Żydom. Zabronił przymusowego chrztu dzieci żydowskich przed ukończeniem dwunastego roku życia. W 1427 r. wprowadził kult Imienia Jezus i przyjął reformatora franciszkańskiego Bernardyna ze Sieny (1380-1444). Marcin V przeprowadził renowacje bazylik – św. Pawła i św. Jana, odnowił akwedukty, naprawił ulice i kazał rozebrać resztki obwarowań rezydencji magnackich. Przywrócił do świetności ogrody watykańskie. Papież zwalczał wszelkie koncepcje koncyliaryzmu pojawiające się w kolegium kardynalskim. Papież Marcin V zwołał sobór do Pawii 22 września 1423 r., ale ze względu na epidemię sobór został przeniesiony do Sieny, a następnie rozwiązał go ze względu na znikomą frekwencję i tendencje radykalnych antypapieskich żądań; papież zapowiedział zwołanie soboru do Bazylei na 1431 r. Marcin V opublikował konstytucję reformatorską 16 maja 1425 r. dotyczącą sposobu sprawowania władzy przez kurię i regulującą kwestię miejsca zamieszkania biskupów. Na soborze w Konstancji brała udział delegacja polska z arcybiskupem gnieźnieńskim Mikołajem Trąbą (1412-1422) na czele i rektorem Akademii Krakowskiej Pawłem Włodkowicem (1370-1435). Uznano godność prymasa dla biskupów gnieźnieńskich i dyskutowano na temat Krzyżaków. Marcin V zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Jana na Lateranie.

 

207. Eugeniusz IV (Gabriele Condulmaro) r. 1431-1447

207Gabriele Condulmaro urodził się około 1383 r. w Wenecji, w zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Był siostrzeńcem papieża Grzegorza XII, papieskim skarbnikiem, protonotariuszem, mnichem w klasztorze augustianów w 1407 r. biskupem Sieny, a następnie kardynałem-prezbiterem. Uczestniczył w obradach XVI Soboru Powszechnego w Konstancji. Był legatem Marcina V w Bolonii i Marchii Ankony. Po śmierci Marcina V kardynałowie zebrani w Rzymie na konklawe, po wyborze Gabriele Condulmera, ale jeszcze przed jego koronacją, zmusili go do podpisania zobowiązania o przestrzeganiu uchwał soborowych i dopiero wtedy odbyła się koronacja papieża, który przyjął imię Eugeniusz IV. Papież Eugeniusz IV w 1431 r. zwołał XVII Sobór Powszechny. Sobór określił sposób odbywania konklawe, formułę przysięgi i zobowiązania papieża w pełnieniu władzy w Kościele i Państwie Kościelnym. W maju 1434 r. wybuchła przeciwko Eugeniuszowi IV rewolta, inspirowana przez ród Colonnów z powodu odebrania im dóbr majątkowych nadanych przez Marcina V – papieża Colonna. Papież Eugeniusz IV w przebraniu mnicha zbiegł do Florencji nadal kierować Kościołem. We wrześniu 1443 r. papież Eugeniusz IV powrócił do Rzymu. Ze względu na narastające rozbieżności między soborem a papieżem Eugeniusz IV rozesłał do wszystkich władców chrześcijańskich memoriał, w którym skarżył się na sobór i zalecił odwołanie biskupów i poselstw z Bazylei. Papież przeniósł obrady soboru najpierw do Ferrary, następnie do Florencji, gdzie podpisano akt unii w obliczu niebezpieczeństwa inwazji Turków. Sobór pozostały w Bazylei 24 stycznia 1438 r. uznał Eugeniusza IV za heretyka i deponował go. Wybrano na jego miejsce Feliksa V. Sobór 16 maja 1439 naprawdę wiary katolickiej ogłosił twierdzenie o wyższości soboru nad papieżem; zakazano papieżowi odraczać, rozwiązywać i przenosić sobór oraz uchwalono, że kto pierwszych dwóch prawd nie uzna, jest heretykiem. Duchowieństwo francuskie ogłosiło tzw. sankcję pragmatyczna przyjętą w Bourges 7 lipca 1439 r. Zawierała ona dekrety ograniczające władzę papieża. Głosiła wyższość soboru nad papiestwem, prawo francuskiego Kościoła do dysponowania swoją doczesną własnością, niezależnie od Stolicy Apostolskiej. W Kościele polskim, stosunek do schizmy bazylejskiej nie był jednolity. Król Polski Władysław III (1434-1444) uznawał obiediencję Eugeniusza IV jak i biskup poznański Andrzej z Bnina (1438-1479). Kardynał Zbigniew Oleśnicki (1389-1455) jak i arcybiskup lwowski Jan Odrowąż (zm. 1450r.) uznali Feliksa V. Eugeniusz IV zmarł i został pochowany w Rzymie w kościele S Salvatore in Lauro.

 

208. Mikołaj V (Tommaso Parentucelli) r. 1447-1455

208Tommaso Parentucelli urodził się 15 listopada 1397 r. w Sarzana koło La Spezia, jako syn lekarza. Tommaso Parentucellibrał udział w XVII Soborze Powszechnym we Florencji. Jako legat papieża Eugeniusza IV brał udział na sejmie we Frankfurcie w 1446 r., gdzie zyskał uznanie dla Eugeniusza IV, za co papież mianował go kardynałem. Papież Eugeniusz IV mianował go w 1447 r. biskupem Bolonii, ale Tommaso Parentucelli nie objął diecezji z powodu panującej rewolty. Po śmierci Eugeniusza IV konklawe w Rzymie wybrało Tommaso Parentucelli na papieża, koronowany przyjął imię Mikołaj V, przez szacunek dla swego dawnego opiekuna kardynała Niccoló Albergatiego (1375-1443). Papież Mikołaj V skłonił Feliksa V do abdykacji, a sobór obradujący w Bazylei po wycofaniu swego papieża przez króla Fryderyka II Habsburga, 24 kwietnia 1449 r. rozwiązał się, dokonując wcześniej formalnego wyboru Tommaso Parentucelli na papieża – już urzędującego Mikołaja V. Papież Mikołaj V w podzięce za przywróconą jedność w kościele, ogłosił rok 1450 rokiem jubileuszowym i w tym też roku kanonizował franciszkańskiego reformatora Bernardyna ze Sieny (1380-1444). Zatwierdził powstały dom bernardynek z inicjatywy św. Jana Kapistrana w 1454 r. Papież Mikołaj V 19 marca 1452 r. w bazylice św. Piotra koronował Fryderyka III Habsburga na cesarza. Była to ostatnia koronacja cesarska, jaka się odbyła w Rzymie. Mikołaj V zapoczątkował tłumaczenia starożytnych autorów greckich na język łaciński. Zgromadził wielki księgozbiór, który stał się podstawą Biblioteki Watykańskiej. 29 maja 1453 r. Turcy zdobyli Konstantynopol stając się zagrożeniem dla Europy. W 1449 r. Mikołaj V potwierdził tytuł kardynała dla Zbigniewa Oleśnickiego, arcybiskupa krakowskiego. Mikołaj V zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

209. Kalikst III (Alfonso Borja) r. 1455-1458

209Alfonso Borgia urodził się 31 grudnia 1378 r. w Játiva w pobliżu Walencji, jako syn właściciela ziemskiego. Był prywatnym sekretarzem króla Alfonsa V Wspaniałego, króla Aragonii (1416-1458). W 1429 r. został biskupem Walencji. Papież Eugeniusz IV mianował go w 1444 r. kardynałem-prezbiterem SS. Quattro Coronati. Po śmierci Mikołaja V został wybrany na papieża przez kardynałów zebranych na konklawe. Został koronowany i przyjął imię Kalikst III. Papież Kalikst III dążył do zorganizowania krucjaty przeciwko Turkom osmańskim, wyznaczając dzień wyruszenia armii i floty na 1 marca 1456 r. Krucjata spotkała się z obojętnością władców chrześcijańskich, a nałożone podatki tzw. tureckie dziesięciny, wzbudziły protesty we Francji i Niemczech. Klęska floty tureckiej w pobliżu wyspy Lesbos w sierpniu 1457 r., oraz wcześniejsze zwycięstwo chrześcijan pod Belgradem, w lipcu 1456 r. papież ustanowił święto Przemienienia Pańskiego obchodzone 6 sierpnia w kościele i nakazał dzwonić codziennie w kościołach oraz odmawiać modlitwę Anioł Pański. Papież Kalikst III powołał specjalny sąd, który po powtórnym rozpatrzeniu sprawy Joanny d,Arc, oskarżonej o czary i herezję i spalonej na stosie 30 maja 1231 r., uniewinnił ją z zarzutów. Kalikst III w wojnie trzynastoletniej między Polską, a zakonem krzyżackim, stanął po stronie Zakonu. Papież Kalikst III nie chciał uznać ogłoszonego 4 marca 1454 r. przez króla Kazimierza IV Jagiellończyka aktu inkorporacji Pomorza i Prus do Polski. Kalikst III zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele S. Maria in Monserrato.

 

210. Pius II (Enea Silvio Piccolomini) r. 1458-1464

210Enea Silvio Piccolomini urodził się 18 października 1405 r. w Corsignano koło Sieny, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Jako sekretarz kardynała Domenico Capranica, uczestniczył w XVII Soborze Powszechnym w Bazylei (1431-14440). Eneasz Sylwiusz Piccolomimi, był osobistym sekretarzem do 1445 r. Feliksa V, wybranego przez sobór bazylejski 5 listopada 1439 r. W 1446 r. Eneasz Sylwiusz Piccolomini porzucając dotychczasowe życie świeckie, przyjął święcenia kapłańskie. Papież Kalikst III 18 grudnia 1456 r. mianował go kardynałem-prezbiterem. Kapituła wybrała kardynała-prezbitera Eneasza Sylwiusza Piccolominiego na biskupa warmińskiego, ale nie objął on urzędu wskutek sprzeciwu króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka, co miało wpływ na późniejsze stosunki z Polską. Po śmierci Kaliksta III kardynałowie zebrani na konklawe w Rzymie, wybrali Enea Silvio Piccolomini na papieża. Koronowany w bazylice św.. Piotra, przyjął imię Pius II zwołał kongres władców chrześcijańskich do Mantui na 1 czerwca 1459 r. w sprawie krucjaty przeciwko Turkom. Kongres zakończył się fiaskiem, ze względu na brak zainteresowania krucjatą władców Europy zajętych swoimi, lokalnymi rozgrywkami politycznymi. Papież ponownie w czerwcu 1464 r. ogłosił wyprawę krzyżową i wyznaczył Ankonę na miejsce koncentracji wojsk. Pius II chcąc zachęcić władców chrześcijańskich do krucjaty, postanowił sam stanąć na czele wyprawy. Z bazyliki św. Piotra wziął krzyż jako znak uczestnika krucjaty i mimo ciężkiej choroby wyruszył do Ankony, gdzie umarł. Pius II zabronił wyburzania starożytnych budowli w Rzymie. Do fasady konstantyńskiej bazyliki św. Piotra dodał tzw. loggię błogosławieństw. Papież Pius II zajął stronnicze stanowisko po stronie zakonu w czasie wojny trzynastoletniej Polski z Krzyżakami. Dlatego Kazimierz IV Jagiellończyk nie wpuścił do kraju legatów papieskich. Papież Pius II zmarł w Ankonie, gdzie zostało jego serce a ciało pochowano w rzymskim kościele S. Andrea della Valle.

 

211. Paweł II (Pietro Barbo) r.1464-1471

211Piero Barbo urodził się 23 lutego 1417 r. w Wenecji, w rodzinie kupieckiej. Był bratankiem papieża Eugeniusza IV (1431-1447). Wkrótce został archidiakonem w Bolonii, a następnie biskupem w Cervia i w Vicenzy, oraz protonotariuszem Kościoła rzymskiego. Został mianowany w 1440 r. przez Eugeniusza IV kardynalem-diakonem kościoła S. Maria Nuova. Papież – Mikołaj V, obdarzył go godnością kardynała-prezbitera kościoła S. Marco. Po śmierci Piusa II kardynałowie zebrani na konklawe opracowali najpierw kapitulację, która ograniczałaby władzę przyszłego papieża, a następnie wybrali na papieża Pietro Barbo, koronowany przyjął imię Paweł II. W 1466 r. wykryto spisek na życie papieża. Paweł II oskarżył humanistów o propagowanie wartości pogańskich, rozwiązał kolegium siedemdziesięciu abrewiatorów w kancelarii papieskiej i zamknął Akademię Rzymską w 1468 r. Papież II dążył do wykorzenienia fraticellich, zwolenników radykalnego ubóstwa w zakonie franciszkańskim, którzy głosili, że następcy św. Piotra nie są prawdziwymi namiestnikami Chrystusa, jeżeli nie zachowują całkowitego ubóstwa. Paweł II będąc kardynałem w 1455 r. rozpoczął obok swego tytularnego kościoła S. Marco, budowę pałacu – Palazzo San Marco. Pałac obecnie zwany Weneckim od 1466 r. stał się rezydencją rzymską papieża. Dwór papieski Pawła II był wzorowany na rezydencji królewskiej. W 1467 r. papież Paweł II kazał przenieść pierwszą powstałą na terenie Italii drukarnię z benedyktyńskiego klasztoru w Subiaco do Watykanu. W Polsce Paweł II toczył spór o biskupstwo warmińskie z królem Polski Kazimierzem IV Jagiellończykiem. Legat papieski Pawła II pośredniczył w zawarciu pokoju w Toruniu w 1466 r. Papież zniósł wszelkie ekskomuniki, choć pokoju nie zatwierdził. Paweł II zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

212. Sykstus IV (Francesco della Rovere) r. 1471-1484

212Francesco della Rovere urodził się 21 lipca 1414 r. w Celle, w liguryjskiej rodzinie szlacheckiej. Był zakonnikiem franciszkańskim, przez pewien czas był prowincjonałem w Ligurii, a 19 maja 1464 r. został wybrany generałem franciszkanów. Papież Paweł II mianował go kardynałem S. Pietro in Vincoli 18 września 1467 r. Po śmierci Pawła II, kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Francesco della Rovere, koronowany przyjął imię Sykstus IV. Papież Sykstus IV uprawiał politykę dążącą do uczynienia z Państwa Kościelnego, monarchii świeckiej rządzącej przez kardynałów spokrewnionych z papieżem. Sykstus IV uwikłany w intrygi rodzinne, był nie tylko papieżem, ale i księciem renesansu, mecenasem nauki i sztuki, przemieniając średniowieczny Rzym w miasto przepychu. Zbudował Ponte Sisto i wielki szpital S. Spirito, ufundował kościoły S. Maria del Poplo i S. Maria della Pace, oraz oratorium na Watykanie, zwane od jego imienia Kaplicą Sykstyńską. Sprowadził do Rzymu największych mistrzów epoki malarstwa, rzeźby i muzyki. Ugruntował działalność watykańskiego archiwum i biblioteki. W 1476 r. konstytucją Cum praeexcelsa, papież Sykstus IV ustanowił 8 grudnia święto Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z własną mszą i oficjum. W 1482 r. papież kanonizował franciszkańskiego teologa Bonawenturę (zm. 1274 r.). Sykstus IV utworzył Gwardię Szwajcarską, która została oficjalnie ukonstytuowana przez papieża Juliusza II. Uniformy gwardzistów zaprojektował Michał Anioł. 1 listopada 1478 r. papież Sykstus IV ustanowił inkwizycję hiszpańską, a w 1483 r. zatwierdził na stanowisku wielkiego inkwizytora Tomasza Torgumeda (1420-1498). Sykstus IV mianował na kardynałów między innymi swojego bratanka Guliano della Rovere – późniejszego papieża Juliusza II. Sykstus IV zmarł w Rzymie i został pochowany w grotach watykańskich w bazylice św. Piotra.

 

213. Innocenty VIII (Giovanni Battista Cybó) r. 1484-1492

213Giovanni Battista Cibó urodził się w Genui, był synem rzymskiego senatora spokrewnionego z rodem Doriów. Był biskupem w Savonie i Molfetta. Papież Sykstus IV mianował go w 1473 r. kardynałem. Po śmierci Sykstusa IV, konklawe odbyło się z pewnym opóźnieniem z powodu rozruchów w Rzymie. Kardynałowie podzielili się na zwolenników Rodrigo de Borji y Doms (papież Aleksnder VI) i adherentów Giuliano della Rovere, popieranego przez ród Colonnów. Obaj kandydaci do tiary papieskiej, usiłowali zyskać przychylność kardynałów. Wybrano na papieża Giovanniego Battistę Cibó, licząc na możliwość większego wpływu na jego decyzje. Giovanni Battista Cibó został koronowany 12 września 1484 r. i przyjął imię Innocenty VIII. Papież Innocenty VIII był człowiekiem renesansu, prowadząc dworski styl życia. Innocenty VIII odziedziczył po Sylwestrze IV ogromny deficyt w budżecie kościoła i dla pozyskania pieniędzy, dał nawet w zastaw tiarę papieską. Tworzył nowe stanowiska, które sprzedawał na licytacjach. Powstał „sekretariat apostolski” składający się z 26 sekretarzy. Papież Innocenty VIII ustanowił inkwizycję w Niemczech bullą Summis desidezantes z 5 grudnia 1484 r. nakazując występowanie przeciwko czarom. Innocenty VIII zbudował w ogrodach watykańskich siedzibę wypoczynkową – Belweder. Za pontyfikatu Innocentego VIII 2 stycznia 1492 r. usunięto Maurów z Grenady dzięki królowi Hiszpanii Ferdynandowi Katolickiemu (1479 – 1516) i Izabeli I Kastylijskiej (1471-1504). Innocenty VIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

214. Aleksander VI (Rodrigo de Borja Doms) r. 1492-1503

214Rodrigo de Borja y Doms urodził się 1 stycznia 1431 r. w Játiva, koło Walencji. Był siostrzeńcem papieża Kaliksta III, który mianował go w lutym 1456 r. kardynałem-diakonem i legatem w Marchii Ankony, następnie biskupem Walencji. W 1457 r. został wicekanclerzem Stolicy Apostolskiej. Biskup Rodrigo de Borja y Doms prowadził świecki tryb życia. Rodrigo de Borja jako najbogatszy kardynał swoich czasów, kilkakrotnie ubiegał się o godność papieską, po raz pierwszy po śmierci papieża Sykstusa IV, powtórnie po śmierci Innocentego VIII, wtedy to, kardynałowie zebrani na konklawe wybrali go na papieża, koronowany przyjął imię Aleksander VI. Papież Aleksander VI dążył do uczynienia z Państwa Kościelnego największego i najsilniejszego państwa w Italii. Zajął się reformą administracji Państwa Kościelnego, zaprowadził porządek w Rzymie, usprawni/ł sądownictwo uważał się za przywódcę całej Italii. Popierał reformę klasztorów we Francji i w Niemczech. Aleksander VI rozpoczął przebudowę Watykanu i Zamku św. Anioła. Zbudował nową drogę w mieście leonińskim zwana Via Alessandrina. Ufundował narodowy kościół hiszpański S. Maria di Monserrato, a w kościele S. Maria Maggiore ufundował strop kasetonowy. Aleksander VI odnowił konstytucję papieża Sykstusa IV w sprawie święta Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Za pontyfikatu Aleksandra VI nastąpiło odkrycie Ameryki, 12 października 1492 r. przez Krzysztofa Kolumba i podział Nowego Świata pomiędzy władców hiszpańskich i portugalskich. Za pontyfikatu Aleksandra VI w 1498 r. florencki mnich Girolamo Savonarola (1452-1498) został ekskomunikowany, powieszony i ciało jego spalono na stosie za krytykę dworu papieskiego i nawoływanie do zwołania soboru dla osądzenia papieża. Papież Aleksander VI w 1493 r. mianował kardynałem – prezbiterem Fryderyka Jagiellończyka. Aleksander VI zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele S. Maria di Monserrato.

 

215. Pius III (Francesco Todeschini Piccolomini) r. 1503

215Francesco Todeschini-Piccolomini urodził się w 1439 r. w Sarteno. Ukończył studia prawnicze w Perugii uzyskując doktorat. Był siostrzeńcem papieża Piusa II, który wyświęcił go na diakona i mianował arcybiskupem Sieny, wyniósł go do godności kardynała-diakona kościoła S. Eustachio 5 marca 1460 r. Francesco Todeschini-Piccolomini sprawował funkcję legata papieskiego w Marchii Ankony. W 1464 r. Pius II powierzył mu władzę w Rzymie. Przez wiele lat był kardynałem-protektorem Anglii i Niemiec, był legatem papieża Pawła II w Niemczech. Po śmierci Aleksandra VI kolegium kardynałów zebrało się w kościele S. Maria Sopra Minerva 16-22 września 1503 r. Kardynałowie nie mając czasu na ułożenie nowej kapitulacji wyborczej, przyjęli tę z 1464 r. domagając się przeprowadzenia soboru w ciągu dwóch lat i zwołania następnych, co pięć lat, obiecali, że jeżeli jeden z nich zostanie papieżem, to będzie przestrzegać uchwalonej kapitulacji. Wybrano na papieża Francesco Todeschini - Piccolominiego, który przybrał imię Pius III, konsekrowano i koronowano go 8 października 1503 r. w skróconej do minimum uroczystości ze względu na stan zdrowia papieża elekta. Pontyfikat Piusa III trwał 26 dni. Pius III zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele S. Andrea della Valle.

 

216. Juliusz II (Giuliano delia Rovere) r. 1503-1513

216Giuliano della Rovere urodził się 5 grudnia 1443 r. w Albissoli koło Sawony. Był bratankiem papieża Sykstusa IV, który będąc generałem zakonu franciszkanów, nakłonił go do rozpoczęcia studiów u franciszkanów i przyjęcia święceń kapłańskich. Papież Sykstus IV mianował go 1471 r. biskupem Carpentras i kardynałem-prezbiterem kościoła S. Pietro in Vincoli. W czasie pontyfikatu Sykstusa IV i Innocentego VIII Giuliano della Rovere objął osiem biskupstw, został kardynałem-biskupem kościoła S. Sabina oraz otrzymał liczne opactwa i beneficja. W latach 1480-1482 pełnił funkcję legata papieskiego we Francji. Po śmierci Piusa III, podczas konklawe kardynałowie wybrali na papieża Giuliano della Rovere. Konsekrowany i koronowany przyjął imię Juliusz II. Pontyfikat Juliusza II był nacechowany konfliktami zbrojnymi, które w konsekwencji doprowadziły do zjednoczenia Włoch i obrony przed obcą ingerencją. Papież zwołał w Rzymie Sobór Laterański V na 19 kwietnia 1512 r. Zgromadzenie pizańskie z 1 października 1511 r. na którym potwierdzono dekret z Konstytucji o wyższości soboru nad papieżem i zawyrokowano o zawieszeniu Juliusza II w urzędowaniu, uznał za nieważne i stworzył sojusz obronny tzw. Świętą Ligę. Dla obrony granic Państwa Kościelnego Juliusz II oficjalnie powołał utworzoną przez Sykstusa IV Gwardię Szwajcarską złożoną z nieżonatych ochotników. Stroje zaprojektowane przez Michała Anioła, są noszone przez gwardzistów do dnia dzisiejszego. Juliusz II faworyzował swoich krewnych. Było zwyczajem, że bratanek papieża - nepot otrzymywał godność kardynała i namiestnika papieskiego w kurii rzymskiej. Juliusz II był hojnym mecenasem artystów takich jak Michał Anioł (1475-1564), Rafael Santi (1483-1520 Bramante (1444-1514). Na zlecenie papieża zamierzano przebudować Rzym i stworzyć nowe centrum władzy kościelnej na wzgórzu watykańskim. Juliusz II nakazał na ten cel zbierać ofiary w całej Europie. Ogłosił odpust zupełny dla chrześcijan, pod warunkiem przyjęcia sakramentów i przeznaczenia datku na budowę nowej bazyliki św. Piotra. Odpust ten stał się jednym z powodów rozłamu w Kościele, zapoczątkowanego przez Marcina Lutra (1483-1546). W Rzymie papież polecił Michałowi Aniołowi wykonanie posągów – artysta ukończył tylko rzeźbę Mojżesza i namalowanie obrazu „Święta Rodzina” i fresków na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, a Rafaelowi – ozdobienie freskami tzw. stanz watykańskich. W soborze Laterańskim V brała udział delegacja z Polski z prymasem Janem Łaskim (1510-1531). W 1505 r. papież Juliusz II wezwał wielkiego mistrza krzyżackiego do złożenia hołdu królowi polskiemu. Juliusz II zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

217. Leon X (Giovanni de Medici) r. 1513-1521

217Giovanni de, Medici urodził się 11 grudnia 1475 r. we Florencji, jako drugi syn Wawrzyńca Wspaniałego (Lorenzo il Magnifico) władcy Florencji. W wieku 13 lat, został kardynałem-diakonem kościoła S. Maria in Dominica. W wieku 17 lat członkiem kolegium kardynałów i rozpoczął rezydowanie w Rzymie. W roku 1494 został skazany na wygnanie wraz z całą rodziną przez Aleksandra VI. W latach 1494-1500 podróżował po Europie. W Niderlandach spotkał się z Erazmem z Rotterdamu. Po śmierci Aleksandra VI powrócił do Rzymu. Papież Juliusz II uczynił go legatem papieskim w Bolonii i Romanii. Został władcą Florencji. Po śmierci Juliusza II kardynałowie na konklawe większością głosów wybrali na papieża Giovanni de, Medici. Konsekrowany na biskupa i koronowany przyjął imię Leon X. Papież Leon X kontynuował obrady Soboru Laterańskiego V. Przyjęto dogmat o nieśmiertelnej, indywidualnej duszy ludzkiej, potępiono koncyliaryzm. Uchwalono, że prawo zwoływania, przenoszenia i rozwiązywania soboru przysługuje tylko papieżowi. Leon X zakazał wszelkich form symonii przy uzyskiwaniu beneficjów, ustalił taksy i prowizje dla kurii papieskiej oraz zapowiedział wprowadzenie egzaminów dla kandydatów do święceń kapłańskich i na wyższe stanowiska. Kaznodziejom zabroniono krytykowania hierarchii kościelnej. Zaakceptowano procedurę cenzurowania książek. W 1517 r. Dominikanin Johann Tetzel (1465 –1519) zaczął głosić w sposób uproszczony naukę o odpustach zareagował na to ostrą krytyką Augustianin Marcin Luter. Za pontyfikatu Leona X zmarł Leonardo da Vinci (1452-1519). 15 czerwca 1520 r. ogłosił bullę Exsurge Domine potępiającą Marcina Lutra, gdy ten publicznie spalił bullę, papież ekskomunikował go. Starcie Leona X z Marcinem Lutrem doprowadziło do rozdarcia Kościoła zachodniego, które trwa do dzisiaj. Leon X nadał tytuł „obrońcy wiary” królowi angielskiemu Henrykowi VIII Tudorowi 11 października 1521 r. za obronę siedmiu sakramentów przeciw poglądom Marcina Lutra. W soborze Laterańskim V wziął udział Jan Łaski (1465-1531), arcybiskup gnieźnieński. W imieniu króla polskiego Zygmunta I Starego (1467-1548), oraz Kościoła w Polsce przekazał on Leonowi X i soborowi sprawę krzyżacką, prosił o pomoc przeciwko Tatarom i Turkom. Leon X wydał brewe nakazujące wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu złożenie hołdu lennego Polsce; zatwierdził układ piotrowski i przyznał Janowi Łaskiemu i jego następcom tytuł legatus natus. Leon X zmarł w Rzymie i początkowo pochowano go w bazylice św. Piotra, a następnie zwłoki przeniesiono do grobowca w kościele S. Maria Sopra Minerva.

 

218. Hadrian VI (Hadrian Florensz Dedel) r. 1522-1523

218Hadrian Florensz Dedel urodził się 2 marca 1459 r. w Utrechcie jako syn stolarza Florencjusza. Uzyskał staranne wykształcenie u Braci Wspólnego Życia w Zwelle i Deventer. Wykładał teologię na uniwersytecie w Louvain. Hadrian Florensz Dedel w 1516 r. został biskupem w Tortosie, rok później kardynałem Utrechtu, inkwizytorem w Kastylli i León. Po śmierci Leona X, na konklawe w Rzymie został wybrany in absentia na papieża dzięki zażyłości z cesarzem Karolem V i nieskazitelnej moralności osobistej. Zachował swoje imię chrzestne Hadrian VI. Koronacja odbyła się w bazylice św. Piotra 31 sierpnia 1522 r. Papież Hadrian VI nie znał włoskich zwyczajów ani języka. Kazał zamknąć Belweder watykański – miejsce zabaw i festynów dworu papieskiego. Hadrian VI był pierwszym papieżem, który dostrzegł niebezpieczny rozwój sytuacji religijnej w Kościele niemieckim upatrując winę w samej kurii rzymskiej. Wobec problemu doktryny Marcina Lutra papież domagał się bezwzględnego potępienia poglądów i wprowadzenia w życie edyktu wormackiego z 8 maja 1521 r. Papież Hadrian VI pragnął usunąć z Kościoła wszystko, co słusznie wywoływało zgorszenie i doprowadziło do rozłamu, brał na siebie winę powierzonego mu Kościoła wyznawał ją przed Bogiem i ludźmi i przyrzekał pokutę i zadośćuczynienie. Papież Hadrian VI był ostatnim papieżem do czasów wyboru Polaka Jana Pawła II (1978 r.), który nie pochodził z Italii. Hadrian VI zmarł w Rzymie i został pochowany kościele S. Maria dell,Anima.

 

219. Klemens VII (H) r. 1523-1534

219Giulio de' Medici urodził się 26 maja 1479 r. we Florencji jako syn Giuliano de' Medici i Fioretty. Giulio był wychowywany po zamordowaniu ojca przez swego wuja Lorenzo ii Magnifico " Wawrzyńca Wspaniałego, władcy Florencji. Był kuzynem papież a Leona X, który mianował go w 1513 r. arcybiskupem Florencji, a następnie wyniósł do godności kardynalskiej. Piastował urząd wicekanclerza od marca 1517 r. i był odpowiedzialny za politykę Leona X. Po śmierci Hadriana VI, zgromadzeni kardynałowie na konklawe, które trwał o pięćdziesiąt dni wybrał o na papież a Giulio de' Medici, koronowany przyjął imię Klemens VII. Papież Klemens VII, obawiając się dominacji cesarza rzymsko-niemieckiego Karola V (1519-1556) w Italii, przystąpił do „Świętej Ligi", rezultatem takiej polityki była inwazja wojsk cesarskich na Włochy. Gwardia szwajcarska broniła papieża do ostatniej "kropli krwi", poległo ponad 100 gwardzistów. Na pamiątkę ofiarnej obrony papieża, do dnia dzisiejszego w tym dniu, 6 maja jest zaprzysięganie nowych żołnierzy. Papież schronił się w Zamku św. Anioła, ale musiał się poddać i przez pół roku był więźniem wojsk cesarskich. Obradowano na oczach bezradnego Klemensa VII bazylikę św. Piotra. Rzym został doszczętnie spalony i splądrowany przez żołnierzy, przeważ nie luteranów. Klemens VII po zapłaceniu okupu, odzyskał wolność 6 grudnia 1527 r. przebywał w Oryieto i Yiterbo, z dala od zrujnowanego i złupionego Rzymu. Wrócił do Watykanu dopiero w październiku 1528 r. Papież pojednał się z cesarzem koronując Karola V w Bolonii 24 lutego 1530 r. Była to ostatnia koronacja cesarza przez papieża. W styczniu 1524 r. papież wysłał legata Karola Lorenzo Capeggo do Norymberg! na zjazd Książąt Rzeszy, by uzyskać poparcie Karola V dla edyktu warmackiego z 25 maja 1521 r. który uznawał Marcina Lutra za heretyka i skazywał go ba banicję. Klemens VII był niezdecydowany w sprawie orzeczenia rozwodu króla Anglii Henryka VIII z Katarzyną Aragońską , co doprowadził o do następnego rozdarcia w Kościele zachodnim. Dopiero 11 lipca 1533 r. ekskomunikował Henryka VIII i uznał za nieważny jego rozwód i powtórne małżeństwo z Anną Boleyn. Klemens VII był mecenasem artystów. Zlecił Michałowi , Aniołowi wykonanie pomników do zakrystii kościoła św. Wawrzyn ca we Florencji, oraz namalowanie w Rzymie w kaplicy Sykstyńskiej Sądu Ostatecznego. Za pontyfikatu Klemensa VII król Polski Zygmunt Stary, zgodził się na sekularyzację zakonu w Prusach, na mocy umowy wielki mistrz zakonny stał się w Prusach księciem świeckim -lennikiem króla polskiego. Papież Klemens VII w 1526 r. rzucił na wielkiego mistrza Albrechta ekskomunikę. W 1527 r. Mateusz z-Bascio (1495-1552) za zgodą Stolicy Apostolskiej kontynuując reformę franciszkańską, założył Zakon Braci Mniejszych Kapucynów. W 1530 r. św. Antoni M. Zaccaria (1502-1539), założył Zakon Bamabitów. Klemens VII zmarł w Rzymie i został pochowany w koś ciele S. Maria Sopra Minerva.

 

220. Paweł III (Alessandro Farnese) r. 1534-1549

220Alessandro Farnese urodził się 29 lutego 1468 r. w Canino w rodzinie kondotierów o ogromnych posiadłościach. Szybko zdobył sobie uznanie kardynała-diakona kościoła SS. Cosma e Damiano i biskupa trzech diecezji. Papież Juliusz III mianował go biskupem Parmy. W 1519 r. Alessandro Farnese przyjął święcenia kapłańskie odmieniając swoje prywatne życie. Był kardynałem-biskupem Ostii i dziekanem Świętego Kolegium. Po śmierci Klemensa VII na konklawe wybrany na papieża, koronowany przyjął imię Paweł III. Papież Paweł III zachęcał do przeprowadzenia reform w zakonach, zatwierdził utworzone przez Ignacego Loyolę (1491-1556) Towarzystwo Jezusowe – Jezuitów. Paweł III potwierdził i udzielał opieki nowym zakonom: teatynom, barnabitom, somaskom, urszulankom i kapucynom. W 1542 r. ustanowił w Rzymie Najwyższy Trybunał Apostolski – Święte Oficjum a zadaniem tej instytucji, było czuwanie nad czystością wiary. Do kolegium kardynalskiego nominował między innymi takie osobistości jak Gianpietro Carafa – późniejszy papież Paweł IV. Marcello Cervini – późniejszy papież Marceli II. W 1536 r. Paweł II utworzył komisję do zbadania stanu Państwa Kościelnego. Raport ten stał się podstawą do prac soboru powszechnego w Trydencie. Obrady soboru trwały od 1545 r. do 1563 r. Na soborze nie było przedstawicieli protestantów. W 1546 r. uznano dekretem Sacrosancta Tradycję, obok Biblii, za Źródło wiary i przyjęto za autentyczny, tzn. oficjalny, kanon Pisma św. według Wulgaty, przyjęto dekret o grzechu pierworodnym, dekret o usprawiedliwieniu człowieka, uchwalono dekrety o sakramentach, zakazano kumulowania biskupstw i uregulowano obowiązki duszpasterskie biskupów. Paweł III ekskomunikował i detronizował króla Henryka VIII, gdy ten został uznany przez parlament Anglii 3 listopada 1534 r. za głowę Kościoła angielskiego. Paweł III przywrócił działalność uniwersytetu rzymskiego, powiększył Bibliotekę Watykańską, nakazał budowę Sala Regia w Watykanie i wykonanie fresków w papieskich apartamentach w Zamku św. Anioła. Rozpoczął wznoszenie Palzzo Farnese i zmusił Michała Anioła do kontynuowania budowy bazyliki św. Piotra w Rzymie; rozkazał mu też namalować Ostatnią Wieczerzę i pokryć malowidłami ściany Kaplicy Sykstyńskiej (fresk Sąd Ostateczny). W 1536 r. Paweł III przywrócił w Rzymie zwyczaj obchodzenia karnawału. Papieżowi Pawłowi III w 1543 r. Mikołaj Kopernik dedykował pracę De revolutionibus orbium coelestium. W 1549 biskup krakowski Samuel Maciejowski przekazał papieżowi prośbę o przysłanie jezuitów do Polski. Paweł III zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

221. Juliusz III (Giovanni Maria Ciocchi del Monte) r. 1550-1555

221Giovanni Maria Ciocchi del Monte urodził się 10 września 1487 r. w Rzymie w rodzinie prawnika. Był szambelanem papieża Juliusza II. W 1511 r. został arcybiskupem Siponto. W 1520 r. Leon X mianował go biskupem Pawii. Za pontyfikatu Klemensa VII dwukrotnie sprawował funkcje gubernatora Rzymu. Paweł III w 1534 r. mianował go wicelegatem w Bolonii, Romanii, Parmie i Piacenzy, a w 1536 r. podniósł do godności kardynała-prezbitera kościoła SS. Vitale, Gervase e Protase w 1543 r. mianował kardynałem-biskupem Palestriny. Po śmierci Pawła III kardynałowie zgromadzeni na konklawe uzgadniali kandydaturę przez dziesięć tygodni. Wybrano na papieża Giovanniego Marii Ciocchiego del Monte, koronowany przyjął imię Juliusz III. Papież Juliusz III nakazał bullą Cum ad tollendam z 14 listopada 1550 r. wznowienie obrad soboru w Trydencie 1 maja 1551 r. zawieszonych i przeniesionych do Bolonii za pontyfikatu Pawła III 14 września 1549 r. Sobór trydencki przyjął dekrety w sprawie reformy, określił doktrynę katolicką dotyczącą Eucharystii, pokuty i sakramentu chorych. Papież 28 kwietnia 1552 r. na 16 sesji zawiesił obrady soboru z powodu zamieszania politycznego pomiędzy Francja, Niemcami a Stolicą Apostolską. Juliusz III powołał komisję składającą się z kardynałów, która miała przygotować program reform. Wprowadził ustawy dotyczące beneficjów, relacji między księżmi zakonnymi a świeckimi, dyscypliny zakonnej i ubioru kleryków; przeprowadził zmiany w administracji Kurii rzymskiej. Ustanowił w Rzymie Collegium Germanicum dla kształcenia księży niemieckich celem przywrócenia katolicyzmu w ich kraju. Po wstąpieniu na tron Anglii Marii I Katoliczki 6 lipca 1553 r. nastąpił powrót Kościoła angielskiego do obiediencji Stolicy Apostolskiej. Juliusz III mianował Marcello Cerviniego (późniejszy papież Marceli II) bibliotekarzem Biblioteki Watykańskiej. Juliusz III był fundatorem kościoła S. Andrea, zbudował Villa di Papa Giulia w Porta del Popolo, gdzie rezydował w ostatnich latach swego życia. W Polsce po 1548 r. pod wpływem wydarzeń w Niemczech i w Anglii, dojrzewała sprawa utworzenia Kościoła narodowego. Na sejmie piotrowskim król Polski Zygmunt II August obiecał zwołanie soboru narodowego, pod warunkiem uzyskania zgody Stolicy Apostolskiej. Papież Juliusz III mianował w Polsce pierwszego nuncjusza apostolskiego – Alojzego Lippomano. Juliusz III zmarł i został pochowany w Porta del Popolo.

 

222. Marceli II (Marcello Cervini) r. 1555

222Marcello Cervini urodził się 6 maja 1501 r. w Montepulciano koło Sieny, był synem pisarza Świętej Penitencjarii Apostolskiej, studiował w Sienie i Rzymie. Klemens VII powierzył mu dokonanie rewizji kalendarza. Zajmował się tłumaczeniem dzieł łacińskich i greckich na język włoski. Otrzymał biskupstwa w Nicastro, Reggio Emilia i Gubbio a wcześniej- tytuł kardynała-prezbitera kościoła S. Croce in Gerusalemme 10 grudnia 1539 r. W 1548 r. Juliusz III powierzył mu Bibliotekę Watykańską. Po śmierci Juliusza III kardynałowie zgromadzeni na konklawe w Rzymie wybrali na papieża Marcello Cerviniego, otrzymał on sakrę biskupią i został koronowany. Był ostatnim papieżem, który zachował imię otrzymane na chrzcie. Marceli II zredukował do minimum wydatki na swą koronację i potrzeby dworu. Zakazał urządzenia uroczystości i festynów. Próbował zachować neutralność w polityce i dążył do utrzymania pokoju w Wiecznym Mieście. Pontyfikat Marcelego II trwał 22 dni. Marceli II zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

223. Paweł IV (Gian Pietro Carafa) r. 1555-1559

223Gian Pietro Carafa urodził się 28 czerwca 1476 r. w Sant,Angelo della Scala w pobliżu Benewentu jako potomek baronów neapolitańskich. Był biskupem Chieti 1505 r. w latach 1513-1514 był legatem papieża Leona X w Anglii za Henryka VIII, nuncjuszem we Flandrii i w Hiszpanii. W 1518 r. został mianowany arcybiskupem Brindisi. Hadrian VI zatrudnił go przy opracowywaniu reform Kościoła. Paweł III mianował go arcybiskupem Neapolu, a Juliusz w 1550 r. jednym z sześciu inkwizytorów w Świętym Oficjum. Od 1553 r. sprawował godność dziekana Świętego Kolegium. Po śmierci Marcelego II kardynałowie zebrani na konklawe, wybrali na papieża Gian Pietro Carafę. Koronowany przyjął imię Paweł IV. Chciał usunąć Hiszpanów z Italii. Król Hiszpanii Filip II Habsburg rozpoczął wojnę z papieżem, wojska papieskie zostały pokonane. Złupiono Państwo Kościelne a Paweł IV oblężony w Zamku św. Anioła, został zmuszony do zaakceptowania warunków pokoju, który zawarto 12 września 1557 r. w Cave koło Palestriny. Paweł IV dążył do przeprowadzenia reform w Kościele. Za pontyfikatu Pawła IV zmarł św. Ignacy Loyala w 1556 r. Paweł IV pod groźbą najcięższych kar kościelnych zakazał rozprawiania na temat papieża sprawującego pontyfikat. Wydał bezkompromisową walkę symonii i nepotyzmowi. Papież Paweł IV domagał się, żeby biskupi rezydowali w swoich biskupstwach, a nie w Rzymie, czy w innych miastach. Zorganizowali wielką obławę, wyganiając z Rzymu 113 biskupów i odsyłając ich do opuszczonych diecezji. Podobnie uczynił z wałęsającymi się po Rzymie mnichami. Papież dokonał reorganizacji Świętego Oficjum, nadając mu większe uprawnienia, Paweł IV nakazał opublikować w 1559 r. w ramach Kongregacji Inkwizycji Indeks ksiąg zakazanych. W Polsce w 1555 r. sejm piotrowski postanowił zwołać sobór narodowy, który by oderwał kościół polski od Rzymu. Domagał się również pozwolenia na wprowadzenie języka narodowego do liturgii, zgody na udzielenie komunii pod dwiema postaciami i na zniesienie celibatu księży. Papież Paweł IV odrzucił postulaty sejmu piotrowskiego opracowane przez Andrzeja Frycza Modrzewskiego (1503-1572). Paweł IV zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele S. Maria Sopra Minerva.

 

224. Pius IV (Giovanni Angelo de Medici) r. 1559-1565

224Giovanni Angelo de, Medici urodził się 31 marca 1499 r. w Mediolanie, jako syn notariusza. Papież Paweł III powierzył mu funkcje gubernatora Państwa Kościelnego i mianował go arcybiskupem 14 grudnia 1545 r. Raguzy na Sycylii, następnie 8 kwietnia 1549 r. kardynałem-prezbiterem przy S. Prisca oraz komisarzem wojsk papieskich na Węgrzech i w Siedmiogrodzie. Po śmierci Pawła IV kardynałowie zebrani na konklawe dopiero po prawie trzech miesiącach wybrali na papieża Giovanniego Angelo de, Medici, koronowany przyjął imię Pius IV. Papież Pius IV zmienił politykę w zarządzeniu Państwem Kościelnym. Wprowadził nowe podatki, cofnął wyroki wydane na wędrujących mnichów, ograniczył władzę rzymskiej inkwizycji i przeprowadził rewizję Indeksu ksiąg zakazanych. Papież Pius IV wznowił i kontynuował obrady soboru w Trydencie przerwane w 1552 r. Ojcowie soboru przyjęli kanony dotyczące mszy św. Jako pamiątki i powtórzenia ofiary Chrystusa. Sobór ustanowił kanony dotyczące sakramentu kapłaństwa. W schemacie przyjętym przez sobór określono: sposób nominacji i zadania kardynałów, organizację synodów i seminariów diecezjalnych, wizytacje diecezji przez biskupa, reformę kapituł i zakonów. Karmelitanki Bose założone przez św. Teresę Wielką (1515-1582) były żeńską gałęzią Karmelitów, podejmując reformę zakonów zainicjonowaną przez papieża. Pius IV odłożył kwestie celibatu księży, ale nie wyraził zgody na małżeństwo księży, co proponował cesarz. Dekret Tametsi określił warunki ważności zawarcia sakramentu małżeństwa, sformułowano kanony dogmatyczne, dotyczące czyśćca, odpustów i kultu świętych. Pius IV doprowadził do zakończenia soboru powszechnego w Trydencie 4 grudnia 1563 r. a dekrety soboru zatwierdził bullą Benedictus Deues 30 czerwca 1564 r. papież w 1564 r. powołał kongregację kardynałów do interpretacji i realizacji dekretów soborowych, która istnieje do dzisiaj. Konsekwencją dekretów soboru było przygotowanie do druku pierwszego katolickiego katechizmu. Pius IV polecił rozpowszechnić nowe, trydenckie wyznanie wiary. 31 stycznia 1560 r. nominowano młodego 21-letniego Karola Boromeusza na kardynała i arcybiskupa Mediolanu. Nominacja ta okazała się bardzo szczęśliwa dla Kościoła. Za pontyfikatu Piusa IV w 1560 r. ścięto Marie Szkocką w Anglii. Pius Iv odnowił działalność uniwersytetu rzymskiego i ustanowił wydawnictwo w Rzymie, które miało drukować teksty autorów chrześcijańskich. Umocnił fortyfikację Zamku św. Anioła i polecił zbudować podziemne przejście z Zamku do Watykanu, kontynuował budowę kopuły bazyliki św. Piotra i kościoła S. Maria degli Angeli. W Polsce dekrety Soboru trydenckiego przyjęto na sejmie w Parczewie w sierpniu 1564 r. przez króla Zygmunta II Augusta (1548-1572). W 1564 r. kardynał Stanisław Hozjusz (1561-1579) sprowadził jezuitów na Warmię. Pius IV zmarł i został pochowany w Rzymie w bazylice św. Piotra. W 1583 r. jego zwłoki zgodnie z testamentem złożono w grobowcu w kościele S. Maria degli Angeli.

 

225. Św. Pius V (Antonio Michele Ghislieri) r. 1566-1572

225Antonio Michele Ghislieri urodził się 17 stycznia 1504 r. w Boso Marengo koło Aleksandrii w rodzinie chłopskiej. Do zakonu dominikanów wstąpił w wieku czternastu lat. Przyjął imię zakonne Michele. Otrzymał w 1528 r. święcenia kapłańskie w Genui. Wykładał na uniwersytecie w Pawii i dwa razy wybrano go na przeora konwentu. Papież Juliusz III na podstawie rekomendacji kardynała Gianpietro Carafy (późniejszego papieża Pawła IV) mianował go przewodniczącym rzymskiej inkwizycji w 1556 r. prefektem pałacu inkwizycji. Paweł IV mianował go też biskupem Nepi i Sutri a później wyniósł do godności kardynała kościoła S. Maria Sopra Minerva i dożywotnio Wielkim Inkwizytorem Rzymskiego Kościoła Biskupem Mondovi i Piemontu w 1560 r. Po śmierci Piusa IV konklawe obradowało przez dziewiętnaście dni, wybrano Antonio Michele Ghislieriego na papieża, koronowany przyjał imię Pius V. Papież Pius V nosił strój zakonny i włosiennicę, w procesjach chodził boso i bez nakrycia głowy, najchętniej przebywał w klasztorze dominikanów S. Sabina na Awentynie. W Pius V występował przeciwko nepotyzmowi, wprowadził stałe wizytacje zakonów, niektóre z nich rozwiązując tak jak humiliatów w 1571 r. ze względu na ich degenerację. Akcentował konieczność przebywania biskupów w swoich diecezjach. Starannie wybierał kardynałów i utworzył komisję do zbadania nominacji na biskupów. Pius V zlikwidował w Państwie Kościelnym milicję krajową i korpus lekkiej konnicy. Papież Pius V w latach 1566-1570 opublikował katechizm, brewiarz i mszał rzymski. W 1569 r. Pius V ustanowił komisję, która miała poprawić i wydać Pismo św. – Wulgata. Zgodnie z zaleceniem Soboru Trydenckiego osobiście wizytował bazyliki rzymskie, wyznaczył komisje do wizytowania parafii i wizytatorów apostolskich dla Państwa Kościelnego i Neapolu. Papież Pius V 11 kwietnia 1567 r. ogłosił Tomasza z Akwinu (1225-1274) Doktorem Kościoła i patronował wydaniu kompletu jego dzieł, potępił tezy Michała Bajusa (1513-1589) teologa flamandzkiego prekursora jansenizmu. Bullą Regnans in excelsis z roku 1570, ekskomunikował i deponował królową Anglii Elżbietę I. (1558-1608) Była to ostatnia w dziejach Kościoła ekskomunika papieża na monarchę świeckiego. Piusa V doprowadził do utworzenia Świętej Ligi przeciwko Turkom osmańskim a dzień zwycięstwa pod Lepanto w zatoce Korynckiej 7 października 1571 r. ustanowił świętem Matki Bożej Zwycięskiej. Później papież Grzegorz XIII zamienił je w święto Matki Bożej Różańcowej. Papież Pius V zatwierdził w 1571 r. Zakon Szpitalny św. Jana Bożego – bonifratrzy, założonego w 1540 r. W tym też roku powstało Zgromadzenie Sióstr świętej Katarzyny Dziewicy i Męczennicy – Katarzynki. Papież zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra. W 1588 r. jego szczątki przeniesiono do grobowca w bazylice S. Maria Maggiore. Kościół czci Piusa V jako świętego w liturgii 30 kwietnia.

 

226. Grzegorz XIII (Ugo Boncompagni) r. 1572-1585

226Ugo Boncompagni urodził się 1 stycznia 1502 r. w Bolonii, jako syn kupca. Był profesorem prawa na uniwersytecie bolońskim. Papież Paweł III wyznaczył go sędzią na Kapitolu i wicekanclerzem w Kampanii. Mając 40 lat Ugo Boncompagni przyjął święcenia kapłańskie. Papież Paweł IV mianował go sekretarzem swego bratanka, kardynała Carlo Carafy. W 1561 r. Pius IV wysłał go jako eksperta prawnego na obrady Soboru Trydenckiego, gdzie odegrał dużą rolę przy redagowaniu dekretów. Był biskupem Vieste i kardynałem-prezbiterem kościoła S. Sisto w Rzymie. Po śmierci Piusa V kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Ugo Boncompagniego, koronowany przyjął imię Grzegorz XIII. Grzegorz XIII wyznaczył specjalną komisję kardynałów, której zadaniem było badanie akt personalnych kandydatów na biskupów. Postanowił zastąpić system legatów stałym przedstawicielem Stolicy Apostolskiej. W stolicach państw zakładano nuncjatury papieskie. Były to oficjalne przedstawicielstwa dyplomatyczne, który realizowały założenia polityki papieskiej. Dążąc do wykształcenia księży, odnowił Collegium Romanum nazwane później od jego imienia Uniwersytetem Gregoriańskim i Kolegium Niemieckie które bogato uposażył. Utworzył nowe kolegia: greckie, angielskie, maronickie, armeńskie i węgierskie. Celem kolegiów było wykształcenie księży reprezentujących wysokie walory duchowne i intelektualne dla pracy w zwalczaniu protestantyzmu w swoich krajach. Za pontyfikatu Grzegorza XIII miała miejsce 23/24 sierpnia 1572 r. we Francji tzw. noc św. Bartłomieja, podczas której dokonana została masakra hugenotów. Zgodnie z zaleceniem soboru w Trydencie papież polecił opublikować w 1582 zbiór prawa kanonicznego Corpus Iuris Canonici. Papież Grzegorz XIII uznając ważność odkrytych katakumb dla historii Kościoła, pozwolił je badać i opublikował nowe wydanie Martyrologii. Imię papieża Grzegorza XIII wiąże się z przeprowadzeniem reformy kalendarza juliańskiego. Nowy kalendarz gregoriański opracowany został przez specjalną komisję w papieskiej Villa Mondragone koło Frascati 24 lutego 1582 r. Nowy kalendarz zakładał usunięcie dziesięciu dni (5-14 października 1582 r.) i przyjęcie lat przestępnych, został od razu zaakceptowany przez państwa katolickie, a protestanckie dopiero po dwustu latach. Za pontyfikatu Grzegorza XIII powstała Kongregacja Oratorium św. Filipa Neri (1515-1595) – oratorianie. W 1583 r. powstało Zgromadzenie Sióstr świętego Augustyna w Polsce – augustianki. W 1584 r. powstał Zakon Kamilianów. Grzegorz XIII rozpoczął budowę pałacu kwirynalskiego, zbudował kaplicę w bazylice św. Piotra, zw. Gregoriańską, i fontannę na Piazza Navona. Papież ustanowił święto Matki Bożej Różańcowej w miejsce święta Matki Bożej Zwycięskiej 7 października wprowadzonego przez Piusa V. Grzegorz XIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

227. Sykstus V (Felice Peretti) r. 1585-1590

227Felice Peretti urodził się 13 grudnia 1520r. w Grottamare w Marchii Ankońskiej w rodzinie chłopskiej. Wykształceniem Felice zajął się wuj Salvatore który należał do zakonu franciszkanów konwentualnych. Uczył się w Fermo, Ferrarze, Bolonii, Rimini i Sienie. W 1547r. został wyświęcony na księdza. Rok później uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Fermo. Papież Paweł IV w roku 1557 mianował go inkwizytorem w Wenecji. Franciszkanie wybrali go na generalnego prokuratora zakonu. Pius V mianował go wicegenerałem zakonu franciszkanów i w 1566r. biskupem S. Agata dei Goti. Od tego czasu Peretti zaczął używać nazwiska Montalto. W 1570r. został mianowany kardynałem i otrzymał biskupstwo w Fermo. Po śmierci Grzegorza XIII konklawe, wybrało przez aklamację na papieża Felice Perettigo, intronizowany przyjął imię Sykstus V. Papież Sykstus V rozpoczął pontyfikat od przywrócenia ładu w Państwie Kościelnym, skazując tysiące bandytów na publiczne stracenia, a udzielających im poparcia skazywano na surowe kary. Papież nakazał zaprowadzenie dyscypliny wśród duchowieństwa i w kolegiach rzymskich, nakazując wszystkim biskupom odbywanie wizyty ad limina Apostolorum, wymagając od nich składania szczegółowych sprawozdań z ich działalności. Nakazał ścisłe przestrzeganie prawa dotyczącego obecności biskupów w swoich diecezjach, a proboszczów w parafiach, ustalił liczbę, ustalił liczbę kardynałów członków Świętego Kolegium na 70, która nie została przekroczona aż do pontyfikatu Jana XXIII (1958-1963). Sykstus V ustanowił dodatkowe trybunały inkwizycyjne. Patronował przygotowaniu do druku Pisma św.. Papież Sykstus V nakazał wyburzyć stary pałac na Lateranie i zbudował nowy, zachowując jedynie antyczne schody papieskie oraz kaplicę Mikołaja III, stanowiącą odtąd oddzielną budowlę. Powiększył Kwirynał, zakończył budowlę bazyliki św. Piotra, która została zwieńczona gigantyczną kopułą, zbudował tę część Watykanu, gdzie obecnie rezyduje papież, i na Placu św. Piotra postawił cztery wielkie obeliski zakończone krzyżem w kluczowych punktach. Wybudował dla miasta akwedukt Aequa Felice. Zbudował Schody Hiszpańskie, nową Bibliotekę Watykańską i drukarnię, w której w 1587 r. wydrukował Septuagintę. Papież Sykstus V przywrócił święto Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny. Teologa franciszkańskiego Giovanniego Fidanza – św. Bonawenturę (1217-1274) ogłosił doktorem Kościoła. Papież Sykstus V nazwany „Żelaznym papieżem” pozostawił Rzym w stylu barokowego rozkwitu, kasa papieska była napełniona a wydawana z rozwagą uczyniła Sykstusa V najbogatszym władcą ówczesnego świata. Sykstus V zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice S. Maria Maggiore.

 

228. Urban VII (Gian Battista Castagna) r.1590

228Gian Battista Castagna urodził się 4 sierpnia 1521 r. w Rzymie spokrewniony ze szlachecką rodziną genueńską. Studiował w Perugii, Padwie i Bolonii, uzyskał doktorat z prawa. Papież Juliusz III mianował go w 1553 r. arcybiskupem Rossano w Kalabrii. Za pontyfikatu Pawła IV był gubernatorem Państwa Kościelnego. Jako przewodniczący kilku komisji odgrywał istotną rolę w pracach ostatniej fazy soboru w Trydencie w 1564 r. na polecenie Piusa IV towarzyszył kardynałowi Boncompagniemu (późniejszy papież Grzegorz XIII) w jego legacji do Hiszpanii. Był nuncjuszem w Wenecji i zarządca Bolonii. Papież Grzegorz XIII mianował go konsultorem - doradcą w Świętym Oficjum i kardynałem-prezbiterem kościoła S. Marcello al. Corso. Papież Sykstus V, mimo, że ten nie poparł go na konklawe mianował go gubernatorem Bolonii. Po śmierci Sykstusa V na konklawe kardynał Christoforo Madruzzo, podał do wiadomości listę kandydatów na urząd papieski, których życzył sobie król Hiszpanii Filip II (1556-1598). Był to pierwszy przypadek wyrażonej w jawnej formie ingerencji monarchy w sprawę wyboru papieża – inkluzywa. Gian Battista Castagna został wybrany na papieża przez aklamację, przyjął imię Urban VII, ale zmarł zanim został koronowany. Papież Urban VII, zachęcił do prac publicznych, by zatrudnić bezrobotnych, uregulował sprawy finansowe wynajmowanych domów. Papież przekazał cały swój majątek Wspólnocie Zwiastowania przy S. Maria Sopra Minerva w Rzymie jako fundusz dla biednych panien. Urban VII zmarł w Rzymie na malarie.

 

229. Grzegorz XIV (Niccoló Sfondrati) r.1590-1591

229Niccolo Sfondrati urodził się 11 lutego 1535 r. w Sommie koło Mediolanu w rodzinie szlacheckiej. Ojciec Francesco po śmierci swej żony Anny Visconti przyjął święcenia i przez papieża Pawła III został mianowany kardynałem. Niccoló Sfondrati studiował prawo w Perugii i Padwie; doktorat uzyskał w Pawii, a potem przyjął święcenia kapłańskie. Przyjaźń z Karolem Boromeuszem (1538-1584) wywarła wpływ na życie Niccoló Sfondratiego. Papież Paweł IV mianował go biskupem Cremony. Grzegorz XIII 12 grudnia 1583 r. kardynałem-prezbiterem kościoła S. Cecilia. Po śmierci Urbana VII konklawe trwało dwa miesiące. Niccoló Sfondrati został wybrany na papieża, koronowany przyjął imię Grzegorz XIV. Papież Grzegorz XIV kontynuował reformy: zdefiniował kwalifikacje potrzebne kandydatom na biskupów, zabronił odprawiania mszy św. w prywatnych domach, zabronił sprzedaży dóbr Kościoła. 19 grudnia 1590 r. mianował Paolo Emilio Sfondratiego (1561-1618) swego bratanka kardynałem, powierzając mu obowiązki sekretarza stanu, wywołało to niezadowolenie w kolegium kardynalskim. Grzegorz XIV popierał aspiracje hiszpańskie we Francji. Paryżowi zagrożonemu przez protestanckiego Henryka z Nawarry papież przekazywał comiesięczne sumy na opozycję – od sierpnia 1589 r. królem Francji był Henryk IV. Grzegorz XIV zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

230. Innocenty IX (Giovanni Antonio Facchinetti) r. 1591

230Giovanni Antonio Facchinetti urodził się 20 lipca 1519 r. w Bolonii. Studiował prawo na uniwersytecie w Bolonii gdzie uzyskał doktorat w 1544 r. W Rzymie współpracował z kardynałem Alessandro Farnese, który powierzył mu prowadzenie swoich interesów w Awinionie i Parmie. Papież Pius V mianował go w 1560 r. biskupem Nicastro w Kalabrii. Giovanni Antonio Facchinetti jako biskup brał udział w Soborze Trydenckim. Za pontyfikatu Piusa V i Grzegorza XIII, pełnił funkcję nuncjusza papieskiego w Wenecji. Grzegorz XIII mianował go 12 listopada 1576 r. patriarchą Jerozolimy a następnie 12 grudnia 1583 r. kardynałem. Po śmierci Grzegorza XIV kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Giovanni Antonio Facchinettiego, koronowany przyjął imię Innocenty IX. Papież Innocenty IX dążył do rozwoju ekonomicznego Państwa Kościelnego, przedstawił na konsystorzu plan gromadzenia rezerw pieniężnych w Zamku św. Anioła. Podzielił Sekretariat Stanu na trzy sekcje, które miały się zajmować sprawami Francji i Polski, Włoch i Hiszpanii i jedna dla Niemiec. Innocenty IX podjął działania zmierzające do uregulowania biegu Tybru, odnowił port w Ankonie i zakończył budowę bazyliki św. Piotra. Papież Innocenty IX zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

231. Klemens VIII (Ippolito Aldobrandini) r. 1592-1605

231Ippolito Aldobrandini urodził się 24 lutego 1536 r. w Fano jako syn adwokata florenckiego. Pius V mianował go adwokatem w konsystorzu i audytorem w Świętej Rocie. W 1580 r. przyjaźniąc się z Filipem Neri (później uznanym świętym) i oratorianinem. Cesare Borondy (1538-1607) przyjął święcenia kapłańskie. Papież Sykstus V 15 maja 1585 r. mianował go notariuszem kierownikiem departamentu zajmującym się nominacjami zastrzeżonymi dla Stolicy Apostolskiej, a następnie kardynałem-prezbiterem kościoła S. Pancratio i wielkim penitencjariuszem. W latach 1588 –1589 odbył podróż do Polski, gdzie jako legat papieski prowadził mediacje pomiędzy królem Zygmuntem III Wazą, a domem Habsburgów. Po śmierci Innocentego IX kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Ippolito Aldobrandiniego, koronowany przyjął imię Klemens VIII. W 1592 papież Klemens VIII opublikował poprawioną wersję Pisma św. Zwaną edycją klementyńską, wydał rozszerzony Indeks ksiąg zakazanych, poprawiony ceremoniarz - pontyfikał, brewiarz i mszał rzymski. W 1593 r. nastąpił podział zakonu Karmelitów na gałąź reformowaną oraz Karmelitów tzw. obserwy (trzewiczkowych). Za pontyfikatu Klemensa VIII inkwizycja rzymska skazała na śmierć filozofa byłego dominikanina Giordana Bruna (1548-1600). Papież Klemens VIII utworzył kongregację dobrego porządku, kierującą finansami państwa i poparł misje, która w 1622 r. przekształciła się w kongregację Rozkrzewiania Wiary. Papież urządził krypty w bazylice św. Piotra, zbudował ołtarz papieski, zakończył budowę apartamentów papieskich oraz wzniósł ołtarz Najświętszego Sakramentu w bazylice św. Jana na Lateranie. Jubileuszowy rok 1600 rozpoczął się od otwarcia „Wrót Świętych” Porta santa w bazylice św. Piotra 31 grudnia 1599 r. Klemens VIII przyjął koncepcję utworzenia Kościoła unickiego w Polsce zaakceptowaną przez synod w Brześciu nad Bugiem w październiku 1596. Klemens VIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice S. Maria Maggiore.

 

232. Leon XI (Alessandro Ottaviano de Medici) r.1605

232Alessandro de, Medici urodził się 2 czerwca 1535 r. we Florencji, w rodzinie spokrewnionej z rządzącą Florencją, rodziną Medyceuszy. Przez matkę Francessę Salvati był kuzynem papieża Leona X. Pełnił w Rzymie funkcję ambasadora księcia Toskanii Cosimo I Medici. Był ulubionym uczniem Filipa Neri (1515-1595). Papież Grzegorz XIII mianował go kolejno biskupem Pistoi, arcybiskupem Florencji i w 1583 r. kardynałem Alessandro Ottaviano de, Medici był gorliwym duszpasterzem w swoich diecezjach, gdzie wprowadził w życie postanowienia soboru trydenckiego. Nie szczędził pieniędzy na odbudowę kościołów i kupno Villa Medici. W 1596 r. był legatem we Francji prowadząc negocjacje pomiędzy Hiszpanią a Francją, które doprowadziły do zawarcia pokoju w Vervins 2 maja 1598 r. W roku jubileuszowym 1600 został kardynałem-biskupem Albano a w 1602 r. Palestriny. Po śmierci Klemensa VIII konklawe wybrało na papieża Alessandro Ottaviano de, Medici, koronowany przyjął imię Leon XI. Papież Leon XI powołał komisję do zreformowania systemu elekcji na konklawe. Zamierzał wesprzeć cesarza Rudolfa II w walce z Turkami. Zniósł niektóre podatki w Rzymie i wziął w posiadanie Villę Medici. Leon XI zmarł w Rzymie podczas obejmowania bazyliki na Lateranie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

233. Paweł V (Camillo Borghese) r.1605-1621

233Camillo Borghese urodził się 17 września 1552 r. w Rzymie, w rodzinie prawnika spokrewnionej z Katarzyną ze Sieny. Studiował prawo w Perugii i Padwie. Po uzyskaniu doktoratu rozpoczął pracę w kurii rzymskiej. Papież Klemens VIII wysłał go z misją do króla hiszpańskiego Filipa II Habsburga. Po jej zakończeniu mianował go kardynałem a następnie biskupem Jesi, wikariuszem papieskim oraz inkwizytorem w Rzymie. Po śmierci Leona XI kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Camillo Borghese jako kandydata kompromisowego. Intronizowany przyjął imię Paweł V. W 1612 r. 24 lutego zatwierdził założoną przez Filipa Neri Kongregację Oratorianów, oraz oratorian francuskich Piotra de Berulle. Kanonizował 1 listopada 1610 r. Karola Boromeusza (1538-1584) i Franciszkę Rzymiankę (1384-1440), oraz beatyfikował Ignacego Loyolę (1491-1556), Franciszka Ksawerego (1506-1552), Filipa Neri (1515-1595) i Teresę z Avila (1515-1582). Św. Franciszek Salezy (1567-1622) i św. Joanna F. Fremyot de Chantal (1572-1641) założyli Zakon Wizytek. W 1617 r. papież zatwierdził powstały Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej – pijarzy. W 1617 r. św. Wincenty a Paulo (1581-1660) i Ludwik de Marillac (1591-1660) założyli Zakon Szarytek. Papież dążył do przywrócenia autorytetu Kościoła i ugruntowania jego pozycji w świecie. Protestował przeciwko stawianiu urzędników kościelnych i księży przez sądami świeckimi. Papież Paweł V 20 czerwca 1614 r. opublikował Rituale Romanum, które zawierało modlitwy i opis czynności wykonywanych podczas obrzędów religijnych. Wydanie tej księgi przyczyniło się do jedności liturgicznej Kościoła rzymskiego. W Państwie Kościelnym utworzył agencję kredytowa by pomóc rolnikom. Ustanowił 40-godzinne nabożeństwo adoracji Najświętszego Sakramentu. Paweł V wzbogacił Bibliotekę Watykańską utworzył Archiwum Watykańskie w Pałacu Watykańskim. Papież Paweł V nakazał w zakonach naukę języka hebrajskiego, łaciny, greki i arabskiego. Ukończył budowę bazyliki św. Piotra odrestaurował konfesję, wydłużył nawę, przebudował fasadę i portyk. Wybudował kaplicę zwaną paulińską w bazylice S. Maria Maggiore i Villę Borghese poza murami miasta. Odrestaurował akwedukt Trajana nadając mu nazwę Acqua Paola, który dostarczał wodę fontann w mieście na Ponte Sisto, do Zamku św. Anioła i na Plac św. Piotra. Za pontyfikatu Pawła V 5 marca 1616 r. Kongregacja Świętego Oficjum potępiła dzieło Mikołaja Kopernika De revolutionibus orbium coelestium i poglądy Galileusza. Z inicjatywy papieża Pawła V wszczęto przeciwko Galileuszowi proces inkwizycyjny. Paweł V zmarł i został pochowany w Rzymie w bazylice św. Piotra, a następnie jego ciało przeniesiono do bazyliki S. Maria Maggiore.

 

234. Grzegorz XV (Alessandro Ludovisi) r. 1621-1623

234Ludovisi urodził się 9 stycznia 1554 r. w Bolonii, był synem hrabiego Pompeio. Rozpoczął studia w Kolegium rzymskim na wydziale sztuk wyzwolonych prowadzonym przez jezuitów. Studia prawnicze ukończył na uniwersytecie w Bolonii, gdzie w 1575 r. uzyskał doktorat, po czym zdecydował się przyjąć święcenia kapłańskie. Papież Grzegorz XIII powierzył mu różne trudne misje dyplomatyczne i mianował go przewodniczącym kolegium sędziowskiego. Paweł V w 1612 r. mianował go arcybiskupem Bolonii a następnie w uznaniu zasług za wynegocjowany w 1616 r. pokój między księciem Sabaudii Karolem Emanuelem I (1580-1630) a królem Hiszpanii Filipem III (1598-1621) mianował go kardynałem. Po śmierci Pawła V konklawe wybrało przez aklamację Alessandro Ludovisiego na papieża, intronizowany przyjął imię Grzegorz XV był pierwszym papieżem kształconym przez jezuitów. Grzegorz XV przeprowadził ważne reformy, zmienił metodę wyboru papieża. Jeżeli wybór papieża nie zostanie dokonany przez aklamację, konklawe należy odbywać w odosobnieniu, przeprowadzając tajne głosowania dwa razy dziennie na piśmie. Kandydat musi otrzymać dwie trzecie głosów. Nie przewidywano prawa inkluzji ani ekskluzji, czyli prawu weta wobec kandydata, co czynili królowie państw katolickich. Grzegorz XV ustanowił Świętą Kongregację Rozkrzewienia Wiary, która była centralną instytucją do spraw misji. Głównym zadaniem Kongregacji było rozkrzewienie wiary katolickiej i koordynowanie pracy misyjnej w świecie. W skład Kongregacji wchodziło trzynastu kardynałów. Papież Grzegorz XV udzielił pomocy finansowej królowi polskiemu Zygmuntowi III Wazie (1587-1632) do walki z Turkami gratulując polskiego zwycięstwa pod Chocimiem 2 września 1621 r. Grzegorz XV otrzymał od Maksymiliana I Bawarskiego (1573-1651) elektora Palatynal bibliotekę heidelberską z cennymi rękopisami za przekazanie mu tronu przez wojska Ligi katolickiej, włączył Bibliotheca Palatina do Biblioteki Watykańskiej papież Grzegorz XV w roku 1622 kanonizował Teresę z Avila (1515-1582), Ignacego Loyolę (1491-1556), Filipa Neri (1515-1592) i Franciszka Ksawerego (1506-1552). Papież zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele S. Ignazio.

 

235. Urban VIII (Maffeo Barberini) r.1623-1644

235Maffeo Barberini urodził się w 1568 r. we Florencji w rodzinie kupieckiej. Uczęszczał do szkoły jezuickiej, studiował w Rzymie, a stopień doktora praw uzyskał w Pizie. Po misji specjalnej do króla francuskiego Henryka IV (1589-1610), papież Klemens VIII mianował go biskupem tytularnym Nazaretu i wysłał jako nuncjusza do Francji. Paweł V mianował go 1606 r. kardynałem kościoła S. Pietro w Montorio. Następnie objął biskupstwo w Spoleto. Jako ordynariusz diecezji zwołał synod, zorganizował seminarium diecezjalne w Spoletto i zbudował dwa nowe seminaria – w Visso i Spello. Paweł V mianował go legatem w Bolonii 1611 r. i prefektem Sygnatury Apostolskiej 1617 r. Po śmierci Grzegorza XV, kardynałowie zebrani na konklawe wybrali na papieża Maffeo Barberiniego, intronizowany przyjął imię Urban VIII. Papież Urban VIII utworzył Collegium Urbanum mające szkolić misjonarzy. Bullą 22 kwietnia 1639 r. zniósł wszelki rodzaj niewolnictwa, jaki występował w Brazylii, Indiach i Paragwaju. Utworzył specjalną komisję do rewizji brewiarza, dzięki której ukazało się nowe wydanie. W 1625 r. papież Urban VIII ustalił procedurę kanonizacji i beatyfikacji. Wyznaczył specjalne czytania na Wielki Czwartek i określił przyczyny nakładania ekskomuniki. Usankcjonował powstanie nowych zakonów: Wizytek 1626 r., Lazarystów 1632 r. Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Również za pontyfikatu Urbana VIII rozpoczęły działalność Siostry Elżbietanki Cieszyńskie założone w 1626 r. Za pontyfikatu Urbana VIII inkwizycja rzymska po raz drugi wytoczyła proces Galileuszowi zmuszając go torturami do uznania za błędną teorię kopernikowska. Papież potępił twierdzenie Corneliusza Jansena (1585-1638) że „zbawienie jest łaską daną od Boga, a człowiek nie ma na to wpływu, choć sam pozostaje wolny”. Papież Urban VIII zamówił wykonanie baldachimu z brązu nad ołtarzem i grobem św. Piotra. 18 listopada 1626 r. konsekrował bazylikę św. Piotra. W 1625 r. rozpoczął budowę pałacu w miejscowości Castel Gandolfo, która stanowił letnia rezydencję papieską oddaloną od Rzymu 25 km. W stosunku do Polski, Urban VIII prowadził politykę nuncjuszy, niestabilną podyktowaną doniesieniami wysłanników papieża. Po śmierci Zygmunta III Wazy, nuncjusz papieski Visconti (1630-1635) poparł elekcję Władysława IV Wazy (1632-1648) na króla Polski. Władysław IV wysłał do Rzymu poselstwo obiediencyjne z Jerzym Ossolińskim na czele. Uroczysty wjazd poselstwa polskiego do Rzymu 27 września 1633 r. przeszedł do historii zaćmiewając inne poselstwa a przemówienie Jerzego Ossolińskiego określono jako godne Cycerona. Za pontyfikatu Urbana VIII doszło do zatargu między nuncjuszem a królem Władysławem IV Wazą, który oskarżył króla że popiera innowierców. Urban VIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

236. Innocenty X (Giovanni Battista Pamphilj) r. 1644-1655

236Giovanni Battista Pamphilj urodził się 7 marca 1574 r. w rodzinie spokrewnionej z rodem Borjów. W 1597 r. przyjął święcenia kapłańskie. Pracował jako adwokat w konsystorzu a następnie jako sędzia Roty rzymskiej. Był nuncjuszem w Hiszpanii w 1626 r. Papież Urban VIII mianował go 1627 r. kardynałem in petto kościoła S. Eusebio. Po śmierci Urbana VIII konklawe obradowało przez trzydzieści sześć dni. Gian Battista Pamphili został wybrany na papieża, intronizowany przyjął imię Innocenty X. Papież Innocenty X nie podejmował decyzji bez zasięgnięcia rady swojej szwagierki Olimpii Maidalchini – Pamfili wdowy po bracie, którą potocznie zwano „papieżycą”. Papież mianował sekretarzem stanu w 1651 r. biskupa Fabio Chigi (późniejszy papież Aleksander VII). Innocenty X zajął się sprawą zaadaptowania tradycyjnych chińskich zwyczajów do potrzeb misji i zaakceptował dekret Kongregacji Rozkrzewiania Wiary potępiający te praktyki. Papież Innocenty X rozpatrywał kwestię jansenizmu bezwarunkowo potępiając jego twierdzenia w bulli Cum occasione 31 maja 1653 r. Papież ogłosił rok 1650 XIV Rokiem świętym. Innocenty X zalecił ukończenie wystroju bazyliki św. Piotra. Odrestaurował w starożytnej formie i ozdobił fonntanę Piazza Navona oraz kościół S. Agnese na Piazza Navona. Zbudował Villę Doria Pamphilii. Zreorganizował więzienia w Państwie Kościelnym umieszczając więźniów w celach co było bardziej humanitarne. Za pontyfikatu Innocentego X powstało Zgromadzenie Benedyktynek od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu – Sakramentki, oraz Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia świętego Karola Boromeusza – boromeuszki mikołowskie. Boromeuszki trzebnickie ukonstytuowały się w niezależne Zgromadzenie po 1861 r. Papież Innocenty X udzielił Polsce znacznej pomocy finansowej na wojnę z Turcją. W 1644 r. mianował kardynałem Jana Kazimierza przyszłego króla Polski. Innocenty X zmarł i dopiero po kilku dniach został pochowany w Rzymie na koszt jednego z kanoników bez żadnych uroczystości w bazylice św. Piotra.

 

237. Aleksander VII (Fabio Chigi) r. 1655-1667

237Fabio Chigi urodził się 13 lutego 1599 r. w Sienie. Studiował filozofię, prawo i teologię, uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Sienie. W latach 1629-1634 był wicelegatem w Ferrane, po powrocie do Rzymu przyjął święcenia kapłańskie. Urban VIII mianował go w 1635 r. biskupem Nardó i wysłał na Maltę jako inkwizytora i delegata apostolskiego. Był nuncjuszem w Niemczech w Kolonii w latach 1639-1651 i sekretarzem stanu, a następnie kardynałem i biskupem Imoli. Po śmierci Innocentego X obrady konklawe trwały osiemdziesiąt dni, wybrany na papieża Fabio Chigi, intronizowany przybrał imię Aleksander VII. Papież Aleksandr VII zaakceptował propozycję misjonarzy jezuickich w Chinach, by wprowadzić miejscowe zwyczaje do ceremonii kościelnych, ryt chiński. Papieżowi udało się nakłonić Wenecję do wyrażenia zgody na powrót jezuitów w grudniu 1656 r. usuniętych podczas konfliktów z Pawłem V. Papież Aleksander VII był uwikłany w polityczne rozgrywki Francji i w spór o probabilizm. Papież był patronem artystów, zlecił Berniniemu Gian Lorenzo (1598-1680) wykonanie kolumnady okalającej Plac św. Piotra. Kontynuował prace w Castel Gandolfo nad urządzeniem ogrodów. Aleksander VII zatwierdził Konstytucję Zgromadzenia Panien Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny – prezentki założone przez Marię Czeską(1584-1650) w latach 1623-1626. Papież wyniósł na ołtarze w r. 1661 Franciszka Salezego (1567-1622) a 4 lata później w 1665 włączył do grona świętych. Za pontyfikatu Aleksandra II król Polski Jan Kazimierz (1648-1668) po ocaleniu przed Szwedami Jasnej Góry (listopad-grudzień 1655) w katedrze lwowskiej przed cudownym obrazem Matki Bożej złożył śluby szerzenia czci Maryi, którą obrał za Królową Polski i ustanowił Jej święto. Wydarzenie to miało zasadnicze znaczenie w dziejach Kościoła i narodu polskiego. Papież Aleksander VII na wieść o tym wydarzeniu odprawił nabożeństwo dziękczynne w kościele polskim św. Stanisława. Aleksander VII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

238. Klemens IX (Giulio Rospigliosi) r.1667-1669

238Giulio Rospigliosi urodził się 27 stycznia 1600 r. w Pistoi w rodzinie szlacheckiej. Studiował sztuki wyzwolone w Rzymie w kolegium jezuickim a potem prawo i teologię na uniwersytecie w Pizie. Papież Urban VIII w 1644 r. mianował go arcybiskupem tytularnym Tarsus i nuncjuszem w Hiszpanii. Papież Aleksander VII mianował go w 1657 r. sekretarzem stanu i kardynałem S. Sisto. Po śmierci Aleksandra VII wybrany na papieża intronizowany przyjął imię Klemens IX. Papież Klemens IX zerwał ze zwyczajem dokonywania wymiany urzędników z nastaniem nowego papieża. Klemens IX przejął po swoich poprzednikach nie rozwiązaną sprawę jansenizmu, po długich rokowaniach doszło do podpisania formularza przez jansenistów potępiającego pięć twierdzeń Korneliusza Jansena. Klemens IX ogłosił pojednanie tzw. „pokój klementyński” Pax Clementina w 1669 r. Za pontyfikatu Klemensa IX Hiszpania w lutym 1668 r. uznała niepodległość Portugalii, co pozwoliło papieżowi na rozwikłanie skomplikowanej sytuacji w kościele portugalskim. W czasie pontyfikatu Klemensa IX odżyła sprawa ligi antytureckiej zakończona niepowodzeniem. Klemens IX pisał wiersze, a także dramaty religijne, był miłośnikiem muzyki operowej i twórcą opery komicznej Chi soffre speri, wystawionej w Palazzo Barberini. Papież przyczynił się do zbudowania teatru muzycznego w Rzymie. W okresie pontyfikatu Klemensa IX nastąpiła w Polsce abdykacja króla Jana Kazimierza, którego papież mianował opatem komendatoryjnym klasztoru benedyktyńskiego Saint-Germain-de Pres w Paryżu. Papież zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

239. Klemens X (Emilio Altieri) r. 1670-1676

239Emilio Altieri urodził się 12 lipca 1590 r. w Rzymie. W 1624 r. przyjął święcenia kapłańskie i zastąpił swego brata na stanowisku biskupa Camerino. W 1644 r. Innocenty X wysłał go do Neapolu jako nuncjusza. Aleksander VII w 1657 r. mianował go sekretarzem kongregacji Biskupów i Zakonników oraz konsultorem Świętego Oficjum. Klemens IX w listopadzie 1669 r. nadał mu godności kardynała. Po śmierci Klemensa IX konklawe trwało ponad cztery miesiące, wybrany na papieża, intronizowany, przybrał imię Klemens X. Pontyfikat Klemensa X przebiegał w nieustannych konfliktach kościoła z Francją – królem Ludwikiem XIV (1643-1715). Papież Klemens X wśród licznych kanonizacji wyniósł na ołtarze założyciela zakonu teatynów Kajetana z Tieny (1480 – 1547), jezuitę Franciszka Borgię (1510-1572) pierwszą świętą z Ameryki południowej Różę z Limy (1586-1617) i beatyfikował Piusa V (1566-1572), hiszpańskiego mistyka Jana od Krzyża (1542-1591) i męczenników holenderskich z Gorcum skazanych na śmierć przez kalwinów 9 lipca 1572 r. Papież Klemens X zajmował się sprawami finansów państwa i rozwojem rolnictwa. Zbudował Palazzo Altieri, wzniósł fontanny na placu św. Piotra i posągi na moście św. Anioła. Klemens X utworzył specjalną kongregację do spraw Polski. Sam przebywał w Polsce, w Warszawie jako audytor nuncjusza apostolskiego Giovanniego Battisty Lancelottiego. Papież wspomagał finansowo Jana III Sobieskiego (1674 – 1696) w jego walce z Turkami. W 1673 r. powstało Zgromadzenie Księży Marianów i zatwierdzono w 1647 r. zgromadzenie kapłanów o nazwie Kongregacja Jezusa i Maryi. Klemens X zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

240. bł. Innocenty XI (Benedetto Odescalchi) r.1676-1689

240Benedetto Odescalci urodził się 19 maja 1611 r. w Como w rodzinie kupieckiej z Lombardii. Za pontyfikatu Urbana VIII wstąpił do służby papieskiej. Zajmował stanowisko protonotariusza, przewodniczącego Kamery Apostolskiej gubernatora Maceraty, komisarza finansowego w marchii Ankony. Innocenty X w 1648 r. nadał mu godność kardynalską i uczynił legatem w Ferrarze a w 1650 r. przyjął święcenia kapłańskie i został konsekrowany na biskupa Novary. Po śmierci Klemensa X konklawe wybrało na papieża Benedetta Odescalchiego po wycofaniu sprzeciwu Francji, intronizowany przyjął imię Innocenty XI. Papież Innocenty XI zabiegał o morale duchownych. Nawoływał do ewangelicznego kaznodziejstwa, katechizowania, ścisłego przestrzegania ślubów zakonnych, stosowania rygorystycznych kryteriów przy doborze kandydatów na księży i biskupów. Walczył o sprawna administrację kościelną. Podjął reformę finansowa Państwa Kościelnego, ograniczył liczbę kupowanych stanowisk urzędniczych i przeprowadził drastyczne reformy skarbowe. Innocenty XI zwalczał jansenizm, potępił kwietyzm w bulli Coelestis pastor z 19 listopada 1687 r., hiszpańskiego teologa Miguela de Molinosa (1628-1696) który zakładał całkowitą bierność człowieka w doskonaleniu duchowym. Papież wydał dekrety o częstym przyjmowaniu komunii św. o odbywaniu spowiedzi. Papież Innocenty XI wszedł w konflikt o regalia to jest prawo do obsadzania wakujących siedzib biskupich i rozporządzenie ich majątkiem z Ludwikiem XIV królem francuskim, który zmusił duchowieństwo francuskie do przyjęcia 19 marca 1682 r. „Czterech Artykułów Gallikańskich” które stwierdzały że doktrynalne orzeczenia papieskie będą ostateczne, jeśli przyjmie je cały Kościół, uznawały wyższość soboru powszechnego nad papieżem i ustalały że władza papieska jest ograniczona kanonami, a we Francji zwyczajami Kościoła gallikańskiego. Papież odmówił prawa azylu w Rzymie ambasadorowi Francji i mianował własnych kandydatów na wakujące stanowiska. Król Francji Ludwik XIV w odwecie zajął terytoria papieskie w Awinionie i hrabstwie Venaissin. 12 września 1683 r. zwycięstwo Polaków pod Wiedniem uratowało Europę przed zalewem islamu, a papież Innocenty XI ustanowił ten dzień świętym Imienia Maryi. Po zwycięstwie wiedeńskim papież Innocenty XI miał czarnego orła w swoim herbie zastąpić białym orłem polskim. Innocentego XI obdarzył króla polskiego Jana III Sobieskiego (1629-1696) tytułem defensor fidei – obrońca wiary. Innocenty XI zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra. Kościół czci Innocentego XI jako błogosławionego w liturgii 12 sierpnia.

 

241. Aleksander VIII (Pietro Ottoboni) r.1689-1691

241Pietro Ottoboni urodził się 22 kwietnia 1610 r. w Wenecji w rodzinie szlacheckiej. Uzyskał doktorat z prawa cywilnego i kościelnego na uniwersytecie w Padwie. Za pontyfikatu Urbana VIII w 1630 r. rozpoczął pracę w Kurii Rzymskiej. W latach 1638-1643 był gubernatorem Państwa Kościelnego a w latach 1643-1652 sędzią Roty. Papież Innocenty X w lutym 1652 r. nadał mu godność kardynała a w 1654 r. biskupa w Bresci. Innocenty XI mianował go Wielkim Inkwizytorem w Rzymie i sekretarzem Świętego Oficjum. Po śmierci Innocentego XI po raz pierwszy w dziejach Kościoła przybyli na konklawe nadzwyczajni ambasadorowie cesarza rzymsko-niemieckiego Leopolda I (1658-1705) i króla francuskiego Ludwika XIV (1643-1715). Kardynałowie wybrali na papieża Pietra Ottoboniego, intronizowany przyjął imię Aleksander VIII. Papież Aleksander VIII 24 sierpnia 1690 r. potępił dwa twierdzenia laksystyczne jezuitów jedno z nich negowało konieczność aktu miłości Bożej po osiągnięciu wieku rozumnego, drugie wprowadzało pojęcie „grzechu filozoficznego” bez obrazy Boga. Potępił też 31 tez jansenistycznych dotyczących Najświętszej Maryi Panny, pokuty, chrztu i autorytetu Kościoła. Skazał na dożywocie zwolennika kwietyzmu (1628-1696). Miguela de Molinosa. W czasie pontyfikatu Aleksandra VIII król Francji Ludwik XIV zwrócił zajęte wcześniej posiadłości Awinion i Venaission i zatwierdził postanowienia Innocentego XI dotyczące płacenia podatków przez ambasadora francuskiego w Rzymie. Aleksander VIII w Państwie Kościelnym obniżył podatki, zwiększając dostawy taniej żywności, był znawcą literatury i lubił otaczać się ludźmi światłymi. Aleksander VIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

242. Innocenty XII (Antonio Pignatelli) r.1691-1700

242Antonio Pognatelli urodził się 13 marca 1615 r. w Spinazzoli, jako syn księcia Minervino, pochodził z arystokratycznej rodziny neapolitańskiej. Za pontyfikatu Urbana VIII rozpoczął pracę w kurii. Był kolejno wicelegatem Urbino, gubernatorem Viterbo, nuncjuszem w Toskanii 1652 r. Polsce 1660 r., Wiedniu 1668 r. Papież Innocenty X mianował go inkwizytorem na Malcie. Klemens X przydzielił mu biskupstwo w Lecce. Innocenty XI 1 września 1681 r. nadał mu godność kardynała, później biskupa Faenzy, mianował legatem w Bolonii i arcybiskupem Neapolu. Po śmierci Aleksandra VIII odbyło się konklawe trwające pięć miesięcy, wybrany na papieża intronizowany przybrał imię Innocenty XII. Papież Innocenty XII rozpoczął reformę w Rzymie i Państwie Kościelnym, ograniczył sprzedaż urzędów, zredukował wydatki dworu do koniecznych potrzeb, Dekretem Romanum decet pontificem z 22 czerwca 1692 r. zabronił praktyk nepotyzmu. Papież utworzył w 1694 r. Kongregację do spraw Dyscypliny Kościelnej i Reformy Zakonów by podnieść poziom moralny duchowieństwa. Papież popierał rozwój misji w Ameryce, Persji i Chinach. Innocenty XII rozpoczął rozbudowę portów w Civitavecchia Nettuno, by ułatwić rozwój handlu. Pomagał instytucjom charytatywnym, wybudował hospicjum S. Michele dla 300 rodzin, w Pałacu Laterańskim gościł bezrobotnych, biednych i potrzebujących. Papież Innocenty XII po wahaniach uznał za króla Polski Augusta II Mocnego (1697-1733). W 1699 r. papież zatwierdził regułę pierwszego polskiego Zgromadzenia Marianów. Papież przyjął uroczyście królową Polski Marię Kazimierę wdowę po Janie III Sobieskim, która zamieszkała w Rzymie wraz z synami. Innocenty XII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

243. Klemens XI (Giovan Francesco Albani) r. 1700-1721

243Giovanni Francesco Albani urodził się 23 lipca 1649 r. w Urbino, w rodzinie arystokratycznej. Związał się z kurią rzymską, był gubernatorem Państwa Kościelnego, w 1687 r. został sekretarzem kolegium obserwatorów. Aleksander VIII mianował go w lutym 1690 r. kardynałem-diakonem. Święcenia kapłańskie przyjął we wrześniu 1700 r. za pontyfikatu Innocentego XII. Po śmierci Innocentego XII, konklawe trwało czterdzieści sześć dni, kandydat na papieża dopiero po kilkudniowym namyśle zaakceptował wybór, intronizowany przyjął imię Klemens XI. W 1707 r. papież Klemens XI ekskomunikował mniszki z Port-Royal des Champs. Klasztor ten uważano za centrum jansenizmu, zakonnice rozproszono po całej prowincji. Z rozkazu króla francuskiego Ludwika XIV, ale za przyzwoleniem kościoła zburzono w 1711 r. zabudowania klasztoru w Port-Royal des Champs. Papież Klemens XI zakładał kolegia misyjne w Rzymie, popierał misje zwłaszcza w Indiach, na Filipinach i w Chinach. Udzielił aprobaty zakonowi trapistów – cystersom surowej reguły. Za pontyfikatu Klemensa XI w Paryżu powstało Zgromadzenie Ducha Świętego (duchacze), a w Polsce w 1713 r. Zgromadzenie Braci Rochitów. W 1712 r. papież Klemens XI kanonizował Piusa V (1566-1572). Papież opiekował się biednymi, wzbogacił kolekcję Biblioteki Watykańskiej, troszczył się o zabytki w Rzymie i przejawiał duże zainteresowanie archeologią. W 1708 r. papież ogłosił (8 grudnia) dniem święta Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i nakazał je obchodzić w całym Kościele. Klemens XI w Polsce po zdetronizowaniu w 1704 r. przez sejm Augusta II Mocnego poparł Augusta II Sasa. Zawiesił w urzędowaniu prymasa kardynała Michała Radziejowskiego i biskupa poznańskiego Mikołaja Święcickiego za popieranie Stanisława Leszczyńskiego. Klemens XI potępił jansenizm, w sporze ze Stanisławem Leszczyńskim kandydatem do korony Polskiej. Mikołaj Święcicki schwytany przez Augusta II Sasa, został wywieziony do Rzymu, gdzie spędził dwa lata w papieskim więzieniu w Zamku św. Anioła. Za pontyfikatu Klemensa XI rozpoczęła pielgrzymowanie z Warszawy do Częstochowy procesja dziękczynna i powstało w 1720 r. Zgromadzenie Męki Jezusa Chrystusa – Pasjoniści. Do Polski sprowadził Pasjonistów bp. Julian Nowowiejski zakładając klasztor w Przasnyszu. Klemens XI zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

244. Innocenty XIII (Michelangelo dei Conti) r. 1721-1724

244Michelangelo dei Conti urodził się 13 maja 1655 r. w Poli koło Palestriny jako syn księcia. Pochodził z rodu który wydał już trzech papieży: Innocentego III (1198-1216), Grzegorza IX (1227-1241) i Aleksandra IV (1254-1261). Studiował w Ankonie, a potem w jezuickim Kolegium Rzymskim. Pracował w kurii rzymskiej. Za pontyfikatu Aleksandra VIII został monsignorem i zarządca trzech papieskich prowincji. Innocenty XII wysłał go jako nuncjusza do Szwajcarii i nadał mu godność arcybiskupa tytularnego Tarsu. Był nuncjuszem w Lizbonie. Klemens XI mianował go kardynałem-prezbiterem. Pełnił funkcję biskupa Osimo i Viterbo. Po śmierci Klemensa XI na konklawe wybrany na papieża, intronizowany przyjął imię Innocenty XIII. Papież Innocenty XIII w czerwcu 1721 r. zatwierdził bullę Unigenitius Klemensa XI zwalczającą jansenizm. Innocenty XIII gdy dowiedział się ze jezuici nie przestrzegają zakazu posługiwania się rytmem chińskim zakazał przyjmowania do zgromadzania nowicjuszy do czasu gdy zakon nie okaże posłuszeństwa. Do liturgii papież Innocenty XIII wprowadził uroczystość Imienia Jezusa. Innocenty XIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

245. Benedykt XIII (Pietro Francesco Orsini) r. 1724-1730

245Pietro Francesco Orsini urodził się 2 lutego 1649 r. W Gravinie, jako syn księcia Ferdynanda. Pochodził z rodziny Orsinich z której wywodziło się już dwóch papieży –Celestyn III (1191-1198) i Mikołaj III (1277-1280). Pietro Francesco Orsini wstąpił do zakonu dominikanów wbrew woli rodziny, 9 lutego 1669 r. złożył śluby przybrał imię zakonne Vincenzo Maria. Studiował teologię i filozofię w Neapolu, Bolonii i Wenecji, a następnie teologię w Brescii. Papież Klemens X mianował go kardynałem w lutym 1672 r. następnie arcybiskupem Manfredonii w 1680 r. biskupem Ceseny a w 1686 r. arcybiskupem Benewentu. Po śmierci Innocentego XIII na konklawe po dziewięciu tygodniach obrad wybrany na papieża przybrał imię Benedykt XIV, ponieważ Benedykt XIII – Pedro de Luna w latach 1394 – 1417 był antypapieżem, intronizowany Pietro Francesco Orsini zmienił numerację na Benedykt XIII. Papież Benedykt XIII, prowadził surowy tryb życia. Wyprowadził się z dworu papieskiego Watykanu i zamieszkał w specjalnie dla niego przygotowanej celi zakonnej. Najważniejsze dla papieża Benedykta XIII było sprawowanie liturgii, konsekrowanie kościołów, ołtarzy, odwiedzanie chorych, udzielanie sakramentów. Papież zatwierdził zakon braci szkolnych założony przez św. Jana Chrzciciela de la Salle (1651 – 1719). Politykę zagraniczną Państwa Kościelnego i jego finanse papież Benedykt XIII pozostawił kardynałowi Niccolo Coscii. Papież Benedykt XIII zatwierdził postanowienia prowincjonalnego synodu unickiego w Zamościu 1720r. Synod ten wprowadził do unickich ksiąg liturgicznych Filioque oraz wspomnienie papieża, sprecyzował obowiązki metropolity, biskupów, oficjałów, dziekanów i parochów. Ujednolicił i upodobnił we wszystkich diecezjach unickich liturgię na wzór liturgii łacińskiej. Papież Benedykt XIII kanonizował 31 grudnia 1726r. Stanisława Kostkę (1550 – 1591) i Alojzego Gonzagę (1568 – 1591). Benedykt XIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

246. Klemens XII (Lorenzo Corsini) r. 1730-1740

246Lorenzo Corsini urodził się 7 kwietnia 1652r. we Florencji w rodzinie szlacheckiej. Aleksander VIII w kwietniu 1690r. mianował go biskupem tytularnym Nikomedii. W Rzymie objął urząd skarbnika Kamery Apostolskiej oraz zarządcy Zamku św. Anioła. Klemens XI wyniósł go w 1706r. do godności kardynała – diakona kościoła S. Susanna, a później kardynała – prezbitera kościoła S. Pietro in Vincoli Kardynała – biskupa Frascati. Jego dom Palazzo Pamfili na Piazza Novona był ośrodkiem życia naukowego i artystycznego Rzymu. Po śmierci Benedykta XIII na konklawe trwającym cztery miesiące wybrany na papieża intronizowany przyjął imię Klemens XII. Papież utracił wzrok w 1732r. mimo to troszczył się o sprawy finansowe państwa, zezwolił na przywrócenie loterii, wprowadził do obiegu pieniądz papierowy, zaostrzył przepisy dotyczące wywozu cennych przedmiotów i nałożył cła na wwożone towary, ustanowił strefę wolnego handlu w porcie Ankona. Postawił przed sądem i skazał na długoletnie więzienie i wysoką grzywnę winnych zubożenie kasy Państwa Kościelnego za pontyfikatu Benedykta XIII. Papież Klemens XII w Konstytucji In eminenti z 28 kwietnia 1738r. potępił masonerię i zabronił katolikom wstępowania do lóż wolnomularskich pod groźbą ekskomuniki. Klemens XII biernie przyglądał się wojnie o sukcesję w Polsce, mianował kardynałem Jana Aleksandra Lipskiego, arcybiskupa Krakowa. W czasie pontyfikatu Klemens XII zmarła w Rzymie Maria Klementyna żona Jakuba III Stuarta, Pretendenta do tronu angielskiego, wnuczka Jana III Sobieskiego. Pochowano ją w bazylice św. Piotra, gdzie znajduje się jej nagrobek. Klemens XII urządził swoją rezydencję w Kwirynale, który stał się nową siedzibą papieży. Utworzył muzeum rzeźby antycznej na Kapitolu, odnowił fasadę bazyliki św. Jana na Lateranie i kaplicę Andrea Corsiniego wewnątrz bazyliki. Powiększył Bibliotekę manuskryptów, medali i waz. Sfinansował budowę Piazza di Trevi i Fontanny di Trevi. Założył w Rzymie kolegium maronickie w 1732r. i polecił orientaliście i kustoszowi Biblioteki Watykańskiej arcybiskupowi Giuseppe Simone Assemaniemu (1687 – 1768) by jako legat papieski przewodniczył synodowi maronitów na Górze Liban. Rezultatem tego synodu była zmiana kanonicznego i liturgicznego życia maronitów. Papież Klemens XII w 1737r. kanonizował Wincentego a’ Paulo (1580 – 1660). W 1732r. rozpoczęło działalność Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela – Redemptoryści i Zgromadzenie Sióstr Życia Maryi założone w 1752r. w roku 1737 kanonizowany został Wincenty a’ Paulo (ok. 1580 – 1660). Klemens XII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Jana na Lateranie.

 

247. Benedykt XIV (Prospero Lorenzo Lambertini) r. 1740-1758

247Prospero Lorenzo Lambertini urodził się 31 marca 1675r. w Bolonii, w rodzinie szlacheckiej. W 1724r. został biskupem tytularnym Teodozji i arcybiskupem Ankony w 1727r. a kardynałem w 1728r. Benedykt XIII mianował go kardynałem, a Klemens XII nadał mu arcybiskupstwo w Bolonii. Po śmierci Klemensa XII konklawe należało do najdłuższych w ostatnich stuleciach, trwało ponad pół roku, ostatecznie wybrano na papieża najbardziej wykształconego człowieka XVIII wieku, Prospero Lorenzo Lambertiniego, który konsekrowany przyjął imię Benedykt XIV. Papież Benedykt XIV ustanowił kongregację do oceny prac biskupów, kongregację odpowiadającą na pytania biskupów. Papież Benedykt XIV zobowiązał biskupów do szkolenia księży, wizytowania parafii i propagowania misji. Papież Benedykt XIV zatwierdził regułę redemptorystów i redemptorystek – Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela. Wydał konstytucję nakazującą biskupom zamieszkać w swoim diecezjach, ustanowił urząd obrońcy węzła małżeńskiego w procesach o nieważność małżeństwa, uregulował sprawy małżeństw mieszanych. Powołał komisję do prac nad reformą brewiarza. W 1748r. wydał nowe Martyrologium, ceremoniał i pontyfikat biskupi. Papież Benedykt XIV występował przeciw tajnym stowarzyszeniom, zwalczał jansenizm, zakazał przynależności katolikom do masonerii pod karą ekskomuniki. Benedykt XIV był mecenasem sztuki i nauki, zyskując nawet szacunek protestantów a filozof francuski Wolter Voltaire Francois Marie Arouet (1694 – 1778) dedykował papieżowi swą tragedię Mahomet. Papież nabył posągi do muzeum na Kapitolu i stworzył galerię obrazów. W pałacu watykańskim utworzył Muzeum Chrześcijańskiej Sztuki Antycznej Odrestaurował wiele kościołów. Ozdobił rzymską bazylikę św. Pawła za Murami portretami wszystkich papieży; od czasu pontyfikatu Benedykta XIV mozaikowe portrety papieży są systematycznie uzupełniane. Papież poddał rewizji Indeks ksiąg zakazanych, wykreślając z niego dzieła Mikołaja Kopernika i Galileusza. Papież Benedykt XIV w latach 1748 – 1754 zmniejszył w Polsce liczbę obowiązujących świąt kościelnych. Ustanowił pierwszą polską prowincję kapucynów, bullą Ad decorem Ecclesiae z 1749r. zezwolił prymasom polskim nosić purpurowe szaty kardynalskie. W 1754r. zatwierdził reformę szkolnictwa polskiego przeprowadzoną przez pijara Stanisława Konarskiego (1700 – 1773). Papież Benedykt XIV zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

248. Klemens XIII (Carlo della Torre Rezzonico) r. 1758-1769

248Carlo Rezzonico urodził się 7 marca 1693r. w Wenecji, w najbogatszej w owym czasie rodzinie kupieckiej, która kupiła szlachectwo w 1687r. Kształcił się w kolegium jezuickim w Bolonii, uzyskał doktorat z teologii i prawa kanonicznego na uniwersytecie w Padwie. W 1716r. został księdzem i rozpoczął pracę w kurii rzymskiej jako protonotariusz. Klemens XI mianował go zarządcą Rieti, a potem Fano. Benedykt XIII wezwał go do Rzymu jako członka konsulty a następnie mianował audytorem konsulty, audytorem Roty do spraw Wenecji. Klemens XII w grudniu 1737r. mianował go kardynałem- diakonem kościoła S. Nicola in Carcere, a następnie kardynałem- prezbiterem S. Maria in Aracoeli i S. Marco, w 1743r. został biskupem Padwy. Po śmierci Benedykta XIV konklawe trwało pięćdziesiąt trzy dni, wybrany na papieża, intronizowany przybrał imię Klemens XIII. Za pontyfikatu Klemensa XIII 8 listopada 1760r. święto Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny zostało ustanowione głównym świętem w Hiszpanii. Papież wprowadził prefację o Najświętszej Trójcy do wszystkich niedzielnych Mszy św. Za pontyfikatu Klemensa XIII większość państw katolickich usunęła ze swojego terytorium jezuitów, żądając od papieża Klemensa XIII likwidacji zakonu. Klemens XIII zażądał od artystów, aby dyskretnie zakryli obnażone nagości w rzeźbach i na malowidłach z freskami w Kaplicy Sykstyńskiej włącznie. Bibliotekę Watykańską wzbogacili orientalnymi manuskryptami. W 1764r. papież Klemens XIII potępił febronianizm w Niemczech odpowiednik gallikanizmu we Francji, ograniczający jurysdykcję papieża do spraw tylko duchownych. W encyklice Christiane republicae salus z 25 listopada 1766r. papież potępił wszystkie publikacje niezgodne z dogmatami Kościoła katolickiego. Papież Klemens XIII w 1767r. kanonizował Jana Kantego (1390 – 1473) byłego profesora Akademii Krakowskiej oraz Joannę de Chantal (1572 – 1641) współpracowniczkę św. Franciszka Salezego (1567 – 1622). Papież Klemens XIII na prośbę króla Augusta III (1696 – 1763) rozwinął w Polsce kult Najświętszego Serca Jezusa przez ustanowienie 26 stycznia 1765r. specjalnej Mszy św. Klemens XIII zmarł w Rzymie i został pochowany w bazylice św. Piotra.

 

249. Klemens XIV (Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli) r. 1769-1774

249Giovanni Ganganelli urodził się 31 października 1705r. W Sant’ Arcangelo koło Rimini jako syn wiejskiego lekarza Lorenza. Po pobycie u jezuitów i pijarów w Urbano wstąpił do nowicjatu franciszkanów konwentualnych w Mondaino, przyjął imię zakonne po swoim ojcu Lorenzo i w 1724r. został wyświęcony na kapłana. Pogłębił swoją wiedzę w Kolegium św. Bonawentury w Rzymie którego został rektorem. Papież Benedykt XIV mianował go w 1746r. pierwszym konsultorem Świętego Oficjum. Lorenzo Ganganelli dwukrotnie odmówił przyjęcia nominacji na generała franciszkanów. Klemens XIII mianował go 24 września 1759r. kardynałem kościoła S. Lorenzo in Panisperna. Po śmierci Klemensa XIII wybrany podczas konklawe na papieża intronizowany przyjął imię Klemens XIV. Papież Klemens XIV rozwiązał 21 lipca 1773r. pod szczególnym naciskiem Francji i Hiszpanii zakon Towarzystwa Jezusowego – jezuitów. Brewe Dominus ac Redemptor noster, rozwiązujące zakon nie potępiło zakonu ani jego członków, czy też poglądów doktrynalnych a przedstawiło błędy popełnione przez Towarzystwo Jezusowe. Zakon kasowano w całej Europie z wyłączeniem Rosji i Prus, gdzie władcy zezwolili na dalszą działalność jezuitów. Papież Klemens XIV patronował artystom i pisarzom, udekorował 14 letniego Wolfganga Amadeusza Mozarta (1756 – 1791) orderem Złotej Ostrogi. Za pontyfikatu Klemensa XIV nastąpił pierwszy rozbiór Polski przez Prusy, Rosję i Austrię w 1772r. któremu papież usiłował zapobiec. Klemens XIV zmarł w Rzymie i został pochowany w kościele SS. Apostoli.

 

250. Pius VI (Giovanni Angelo Braschi) r. 1775-1799

250Giovanni Angelo hrabia Braschi urodził się 25 grudnia 1717r. w Cesenie w Emilii w rodzinie arystokratycznej. Był osobistym sekretarzem papieża Benedykta XIV i kanonikiem bazyliki św. Piotra. W 1758r. przyjął święcenia kapłańskie i został prałatem. Papież Klemens XIII mianował go w 1766r. skarbnikiem Kamery Apostolskiej. Klemens XIV mianował go w kwietniu 1773r. kardynałem. Po śmierci Klemensa XIV konklawe ciągnęło się przez pięć miesięcy (134dni). Wybrany na papieża otrzymał święcenia biskupie, intronizowany przyjął imię Pius VI. Pontyfikat papieża Piusa VI przypadł na czas wielkich ruchów rewolucyjnych we Francji i związanych z nimi przemian na kontynencie europejskim. Papież Pius VI w 1790r. ustanowił Johna Carrolla pierwszym biskupem katolickim Baltimore w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Za pontyfikatu Piusa VI powstało Zgromadzenie Najświętszego Serca Jezusa i Maryi. Za pontyfikatu Piusa VI nasiliło się zjawisko etatyzmu, czyli zwierzchności władz państwowych nad Kościołem. W cesarstwie rzymsko – niemieckim Józef II (1765 – 1790) wprowadził system całkowitej tolerancji religijnej, ograniczenie władzy papieskiej do sfery duchownej oraz całkowite podporządkowanie kościoła państwu – system ten nazwano józefinizmem. We Francji wprowadzono Deklarację Praw Człowieka i Obywatela w 1789r. ubezsamowalniając kościół francuski. Papież Pius VI zareagował suspendując niewierny kler i hierarchię. W 1795r. Napoleon Bonaparte wkroczył do Italii, zajął Rzym i ogłosił Republikę Rzymską, papież zaprotestował. W odwecie wręczono Piusowi VI nakaz opuszczenia Rzymu, ponieważ tego nie uczynił, wywieziono go do Siewy jako więźnia. Papieżowi zależało by konklawe po jego śmierci odbyło się na terenie Austrii co rozdrażniło rewolucyjną Francją. Piusa VI przeniesiono do klasztoru kartuzów pod Florencją, został uwięziony i pozbawiony kontaktu z otoczeniem. W 1797r. wydał konstytucję, uzupełniającą rozporządzeniami, nakazującą dokonanie wyboru papieża większością dwóch trzecich głosów tam, gdzie zbierze się największa liczba kardynałów na jakąkolwiek terytorium władzy katolickiej. Papieża przeniesiono do Parmy, Turynu, Briancon i w końcu do zamku Hotel du Gouvernement w pobliżu Walencji, gdzie zmarł. Pogrzeb Piusa VI odbył się tylko w asyście wojska bez księdza 30 stycznia 1800r. w Walencji na miejscowym cmentarzu. W 1802r. przewieziono ciało Piusa VI do Rzymu i pochowano w bazylice św. Piotra. Urna z sercem papieża Piusa VI powróciła do Walencji.

Reklama Content Bottom

Poczet Papieży

W serwisie

Reklama Bootom 2

Modlitwy , które odmienią twoje życie ...

Popularne modlitwy

Modlitwy za dzieci

Szukaj nas

FacebookYoutubeTwitter

Dziś Imieniny obchodzą

Dziś jest Sobota, 21 Grudnia 2024
Imieniny obchodzą

Festus, Honorat, Tomasz

Do końca roku: 11 dni

Polityki i dane osobowe

Wspomóż nas

Prosimy o wsparcie